خانه ملت گزارش میدهد؛
قانونی برای خانه دار شدن کارگران که در گرد و خاک قیمت مسکن گم شده است
روزگاری نه چندان دور خبر ساخت خانههای ۳۸ متری تعجب همگان را برانگیخت که با فرهنگ و رسوم و اقلیم ایران در تعارض کامل بود اما امروز خرید همان آپارتمانها که از آنها به عنوان آلونک یاد میکردند برای اقشار ضعیف و کم درآمد و حتی قشر متوسط جامعه تبدیل به یک آرزوی ۱۲۳ ساله شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، محبوبه اشرفی پیمان- نمای دیگر از مسکن؛ در میان تورم کالاهای مصرفی امروز شاهد رشد قیمت آجر به آجر مسکن هستیم بگونهای که مسکن به عنوان یک کالای لوکس و سرمایهای برای اقشار متمول، همچنین آرزویی دست نیافتنی برای قشر ضعیف جامعه محسوب میشود و همین کالا که در ظاهر هیچ ارتباطی به بالا و پایین شدن قیمت ارز ندارد، امروز همگام با هر اتفاق سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تا رسیدن به توافقات ملی و فراملی نوسان رو به بالا داشته و کمر افراد بی خانمانان و مستاجران را شکسته است. در نظر داشته باشیم، روزگاری نه چندان دور خبر ساخت خانههای ۳۸ متری تعجب همگان را برانگیخت که با فرهنگ و رسوم و اقلیم ایران در تعارض کامل بود اما امروز خرید همان آپارتمانها که از آنها به عنوان آلونک یاد میکردند برای اقشار ضعیف، کم درآمد و حتی قشر متوسط جامعه تبدیل به یک آرزوی ۱۲۳ ساله شده است.
فرامرز توفیقی رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور، در گفتگویی، سبد معیشت حداقلی کارگران را به بیش از ۱۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تعریف و تاکید کرد: براساس دادههای رسمی محاسبه شده امید به خانهدار شدن یک کارگر در تهران به ۱۲۳ سال رسیده است. در این بین هزینه پوشاک، درمان، هزینههای تحصیل و سایر خرجها را کنار یکدیگر قرار دهیم، تورم بیداد میکند.
رستم قاسمی وزیر راه و شهر سازی یکی از مأموریتهای جدی وزارت راه و شهرسازی «نهضت ملی مسکن» دانست و اظهار کرد: بر اساس قول رئیس جمهور و قانونی که مجلس تصویب کرده است، مقرر شد حدود چهار میلیون مسکن ظرف چهار سال ساخته شود.
در همین راستا فاطمه سادات حمیدیان مشاور وزیر و رئیس مرکز توسعه و سیاستهای راهبردی وزارت راه و شهرسازی مدتی قبل مهمترین و اساسیترین اولویت وزارت راه و شهرسازی کشور را تامین مسکن برای اقشار کم درآمد و ضعیف جامعه دانست و گفت، امیدواریم استانها از اعتبارات و ظرفیتهای قانونی جهش مسکن به طور کامل استفاده کنند.
تنها راه خانهدار شدن کارگران بازگشت به دهه شصت است
هادی ابوی، دبیر کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران در گفتگویی، تنها راه خانه دار شدن کارگران را احیای تعاونیهای مسکن کارگری و واگذاری زمین ارزان قیمت و دولتی می دانست و گفت: اگر کارگران در دهه ۶۰ و ۷۰ صاحب خانه شدند.به دلیل اختصاص زمین ارزان قیمت دولتی و تعاونیها مسکن بود که متناسب با شرایط کارگران شروع به ساخت و ساز میکردند، به همین دلیل است که تنها راه خانهدار شدن کارگران دادن زمین دولتی و وام ارزان قیمت و احیای مجدد تعاونیهای مسکن کارگری است.
اقشار کم درآمد جامعه چه گروهی از افراد هستند؟
خانه دار شدن اقشار کم درآمد به ویژه گروه محروم و آسیب پذیر حقی قانونی است که قانون اساسی در اصل ۳۱، مسکن متناسب با حق هر فرد و خانواده ایرانی دانسته که بر اساس آن دولت موظف به حمایت از اقشار کم درآمد است. علاوه بر اصل ۳۱ قانون اساسی، ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز تامین مسکن مناسب را پیش نیاز زندگی شایسته برشمرده است.
مسکن حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد هزینههای خانوادهها را میبلعد
ساخت حدود چهار میلیون خانه ظرف چهار سال یکی از وعدههای انتخاباتی رئیسی - رئیس دولت سیزدهم بود که به دنبال تصویب طرح جهش تولید مسکن در مجلس و تبدیل آن به قانون و تایید آن در شورای نگهبان از سوی دولت لازم الاجرا شد. در شرایط فعلی مسکن حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد هزینههای خانوادهها را مسکن میبلعد؛ این در وضعیتی مطرح میشود که تورم در کشور بالای 40 درصد است و کارگزان و اقشار ضعیف جامعه بیشترین آسیب را در نوسانات قیمت ارز شاهد هستند.
بیخانمانی به غم نان اضافه شد
براساس آمار رسمی نرخ تورم سالانه شهریور ماه ١٤٠١ برای خانوارهای کشور به ۴۲.۱ درصد رسیده که نسبت به همین آمارها به ماه قبلتر، ۰.۶ درصد افزایش نشان داده است در نظر داشته باشیم؛ نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ۴۱.۵ درصد و ٤٥.٣ درصد است که برای خانوارهای شهری ٠.٦ درصد و برای خانوارهای روستایی ٠.٩ درصد افزایش داشته است. در بین آمار و ارقام عنوان شده وضعیت بازار مسکن بحرانیتر از سایر بازارها است، مسکن به عنوان پیشران اقتصادی دست کم با ۱۳۴ بخش اقتصادی ارتباط دارد که متاسفانه در بین رکود اقتصادی، جهش قیمتها دست و پنجه نرم میکند در این میان با شروع دولت سیزدهم و ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی روزنه امیدی برای خانهدار شدن اقشار ضعیف جامعه بود که متاسفانه تاکنون محقق نشده است؛ اقشار ضعیف همچون کارگران، خانوادههای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، زوجهای جوان بیشترین آسیب را در تورم حاکم بر بازار مسکن دیدند.
سیدکاظم دلخوش اباتری نماینده مردم در مجلس یازدهم با اشاره به ساخت یک میلیون واحد مسکونی سالانه برای حمایت از اقشار ضعیف جامعه و تعادل بازار مسکن به خبرنگار خانه ملت گفت: مجلس در راستای خانهدار شدن اقشار ضعیف جامعه و ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی اعتباراتی را در بودجه به این مهم اختصاص داده است.
وعدهای که هنوز به صورت کامل جامع عمل نپوشید
وی با انتقاد از عملکرد وزارت راه و شهرسازی تاکید کرد: تاکنون از وعده ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی فقط ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار واحد ساخته شده است که این مسئله به ضعف عملکرد وزارتخانه عریض و طویل راه و شهرسازی بازمیگردد، در این بین با پرداخت وام و تسهیلات میتوان این وعده دولت را به صورت کامل اجرایی کرد که متاسفانه بعید میدانیم این مهم عملیاتی شود.
در دولتهای گذشته طرحهایی همچون انبوه سازی و ساخت مسکن مهر به مرحله عملیاتی شدن رسید و توانست تا حدود بسیاری از اقشار ضعیف جامعه را در جهت خانهدار شدن حمایت کند، اگر طرح انبوه سازی به عناوین مختلف ادامه داشته باشد بی تردید شاهد کاهش مشکلات حوزه مسکن خواهیم بود
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی با بیان رشد ودیعه مسکن و فشاری که روی اقشار ضعیف جامعه است، تاکید کرد: در دولتهای گذشته طرحهایی همچون انبوه سازی و ساخت مسکن مهر به مرحله عملیاتی شدن رسید و توانست تا حدود بسیاری از اقشار ضعیف جامعه را در جهت خانهدار شدن حمایت کند، اگر طرح انبوه سازی به عناوین مختلف ادامه داشته باشد بی تردید شاهد کاهش مشکلات حوزه مسکن خواهیم بود.
مسکن دلیلی بر رشد آسیبهای اجتماعی میشود
نماینده مردم در مجلس یازدهم ادامه داد: دولت در جهت حمایت از مستاجران باید فکری اساسی در مورد ودیعه مسکن داشته باشد، امروز اقشار ضعیف جامعه توانایی پرداخت ودیعه سنگین مسکن با اجاره بهای نجومی مستاجری را ندارند نرخ نجومی مسکن که امروز شاهد آن هستیم تبعات گرانی در جامعه به دنبال خواهد داشت، به گونهای که شاهد رشد آسیبها و پدیدههای نوظهور دیگری همچون پشت بام خوابی، ماشین خوابی، تاخیر در ازدواج جوانان و حتی رشد تجردگرایی آنها هستیم.
مسکن مهر در تاریخ ماندگار شد
دلخوش اباتری در ادامه با اشاره به مزایای ساخت مسکن مهر یادآور شد: با ساخت حدود ۵ هزار واحد مسکونی در طرح مسکن مهر شاهد خانهدار شدن طیف وسیعی از مردم بودیم و اگر این طرح اجرایی نمیشد تعداد کثیری از مردم بی خانمان بودند؛ متاسفانه با تغییر دولتها شاهد توقف این طرح ملی بودیم.
تسهیلات با رشد تورم تغییر کند
دلخوش اباتری بخشی از مشکلات حاکم بر بازار مسکن مربوط به دستگاههای مربوطه دانست و گفت: در حال حاضر بخش بسیاری از مشکلات و مسائلی که در حوزه مسکن شاهد آن هستیم مربوط به تسهیلات است در دوران مسکن مهر حدود ۳۰ الی ۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای آن پرداخت میشد اگر امروز قرار به ساخت همان تعداد واحد مسکونی باشد قریب به ۷۰۰ الی ۸۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات نیاز است.
مجتبی یوسفی عضو کمیسیون عمران در مجلس یازدهم با بیان طرح های حمایتی دولت در جهت طرح مسکن اقشار ضعیف جامعه گفت: جلسات متعددی برای کنترل بازار مسکن با حضور رییس جمهور در شورای عالی مسکن در طی یکسال اخیر برگزار شد که در این جلسات برای اجرای قانون جهش مسکن تلاشهای گستردهای صورت پذیرفت اما باید آهنگ هماهنگی و همافزایی بین بخشهای مختلف دولت حاکم باشد.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: بر اساس قانون جهش تولید مسکن ۳۶۰ هزار میلیارد تومان در سال 1400، به وام مسکن اختصاص داده شد که این رقم برای سال ۱۴۰۱ به میزان ۵۰۰ هزار میلیارد تومان اختصاص داده شد اما تاکنون حدود زیر ۲۰ هزار میلیارد تومان آن پرداخت شده است در نظر داشته باشیم این ارقام هر ساله به تناسب تورم باید افزایش پیدا کنند.
مسکن روستاییان در حاشیه قرار گرفت
یوسفی با انتقاد از عدم حمایتهای لازم در جهت نوسازی مسکن روستاییان، یادآور شد: نزدیک به یکسال از مصوبه افزایش تسهیلات مسکن روستایی از ۱۰۰ به ۲۰۰ میلیون تومان میگذرد اما هنوز فرآیند پرداخت این وام شکل اجرایی به خود نگرفته است، نه تنها شاهد رشد قیمت وام مسکن اقشار ضعیف نبودیم بلکه شاهد نظرات غیرکارشناسی از طرف برخی مسئولان جهت در اختیار قرار دادن مسکن ویلایی به متقاضیان هستیم، در حال حاضر ما نظریه پرداز نمیخواهیم، باید تمام قوانین در حوزه مسکن به مرحله عملیاتی شدن برسد و مشخص شود برنامه دولت و بانک مرکزی در این راستا چیست؟
وی در ادامه با اشاره به طرحهای دیگر در جهت خانهدار شدن اقشار ضعیف جامعه، تاکید کرد: واگذاری زمینهای دولتی مصوب قانون طرح جهش تولید مسکن است؛ در حال حاضر با تصرف و تبدیل آنها به تفرجگاه، به واسطه برخی از وزارتخانهها شده است که نه تنها اجرایی نشده، بلکه باید جرم انگاری هم در خصوص آنها صورت پذیرد، در این راستا اقشار ضعیف از خانواده تحت پوشش کمیته امداد گرفته تا بازنشستگان و فرهنگیان بعد از کلی تلاش هنوز خانه دار نشده و امروز مجبور به پرداخت ودیعه سنگین مسکن هستند، تا سقفی بالای سر خود داشته باشند.
دوران پاورپوینت و دوران نظریه پردازی پایان یافته است
عضو کمیسیون عمران در مجلس یازدهم تاکید کرد: باید تمام وعدههای داده شده برای مسکن اجرایی شود، دوران نظریه پردازی ها پایان یافته باید قانون نه تنها در خصوص مسکن بلکه در تمام حوزهها اجرایی شود؛ به تازگی در کمیسیون زیربنایی، مصوبهای خلاف قانون جهش تولید مسکن و سیاستهای حاکم تصویب شده که بر مبنای آن از فروش زمینهای وزارت راه و شهرسازی حدود ۳ هزار میلیارد آن را به عنوان تسهیلات در راستای ساخت مسکن اقشار ضعیف جامعه همچون کارگران، فرهنگیان، خانوادههای تحت پوشش بهزیستی در نظر گرفته شده بود که به میزان ۳ هزار میلیارد تومان مصوب شد؛ متاسفانه مقرر شد این مبلغ برای تکمیل آزاد راه شمال اختصاص دهند در این بین نه تنها تسهیلات بلکه اعتباراتی برای زمین مسکن حمایتی وجود ندارد؛ امروز به دلیل رشد و تورم شاهد شلوغی حاشیه شهرها هستیم این مسئله در شرایطی شدت میگیرد که بسیاری از واحدهای مسکونی در شهرکهای مختلف استانهای کشور تکمیل نشدهاند.
وی ادامه داد: پرداخت تسهیلات در حوزه مسکن در دهه ۹۰ حدود ۱۷/۶ درصد بود اما امروز بعد از یک دهه به ۶/۷ درصد رسیده است به بیانی نزدیک به ۱۱درصد کاهش داشته است ولی در حوزه خدمات، سفته بازی و دلالی رشد چشمگیری داشته است.
حاکمیت نسبت به مسکن بی تفاوت نباشد
علی اصغر عنابستانی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مورد خرید خانه آرزوی ۱۲۳ ساله کارگران به خانه ملت میگوید: رشد نجومی مسکن امروز برای تمام اقشار جامعه یک آرزو شده است، با توجه به رشد بی سابقه مسکن حاکمیت نمیتواند نسبت به این موضوع بی تفاوت باشد؛ باید قیمت کالاهای اساسی به گونهای باشد تا اقشار ضعیف جامعه هم بتوانند آن را خریداری کنند.
بسیاری از بندهای قانون جهش تولید مسکن اجرای نشده است
نماینده مردم سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب و داورزن در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اجرایی نشدن بسیاری از بندهای قانون جهش تولید مسکن تاکید کرد: تصویب قانون جهش تولید مسکن دولت را موظف میکرد سالانه حدود یک میلیون واحد مسکونی در کشور بسازد که بسیاری از بندهای قانون عنوان شده تاکنون عملیاتی نشده است، با اجرای این قانون بی تردید شاهد ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور باشیم بی تردید اقشار ضعیف جامعه هم میتوانند خانهدار شوند.
مسکن کارگران در دستور کار قرار بگیرد
وی در ادامه یادآور شد: غیر از قانون جهش تولید مسکن تکالیفی بر دوش کارفرمایان قرار دارد تا نسبت به تامین مسکن کارگران خود بی تفاوت نباشند، در سالهای ابتدایی انقلاب این مسئله به صورت جدی پیگیری میشد متاسفانه در سالهای اخیر موضوع مسکن کارگران مورد غفلت متولیان امر واقع شده است.
نماینده مردم در مجلس یازدهم ادامه داد: کارگران یکی از اقشار ضعیف جامعه همچون فرهنگیان هستند، وزارت کار باید با هماهنگی کارفرمایان و انجمنهای کارفرمایی و تدابیری همچون تشکیل مسکن تعاونی، مشکلات کارگران را رفع کنند در این بین با ورود کارفرمایان به تعاونیهای مسکن و تسهیلاتی که دولت پرداخت میکند با هماهنگی دولت، کارفرمایان و کارگران، در نهضتی فراگیر جهت خانه دار شدن کارگران گامی بلند بردارند.
دولت وظایفی در راستای مسکن برای خود تعریف کرده است
رئیس کمیته اشتغال و روابط کار کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یکی از مطالبات کمیسیون اجتماعی از وزرای دولت سیزدهم به ویژه وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی است، دولت وظایفی در راستای مسکن برای خود تعریف کرده است که باید آن را دنبال کند اما متاسفانه تاکنون این مهم اجرایی نشده است.
محمد رشیدی عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با انتقاد از اقساط بلند مدت پرداخت مسکن، گفت: مسکن برای بسیاری از خانواده های ایرانی امروز آرزویی دست نیافتنی شده است، حتی امروز طرح مسکن ملی و یا مسکن مهر که به صورت اقساطی به متقاضیان پرداخت میشد به قدری اقساط آن سنگین است که توان پرداخت آن را ندارند، طرح جهش تولید مسکن اقدام موثری در جهت خانه دار شدن متقاضیان است اما تاکنون به چشم انداز ترسیم شده نرسیده، دولت میتواند با فراهم کردن زمین رایگان تا حدود بسیار زیادی مشکلات حوزه مسکن را حل کرده و اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه را در جهت خانه دار شدن حمایت کند، در غیر اینصورت با اقساطی که برای خانه دار شدن افراد کم درآمد در نظر گرفته شده، خانه دار شدن معضلی بزرگ خواهد بود.
رشد حاشیه نشینی در سایه گرانی مسکن
نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: به طور میانگین امسال شاهد رشد ۱۵۰ تا ۲۰۰ درصدی اجاره بهای منازل مسکونی بودیم، اگر این روند ادامه پیدا کند بی تردید حاشیه نشینی در کنار سایر معضلات اجتماعی رشد خواهد داشت و حل چنین معضلاتی هزینهای دیگر میطلبد، رشد ودیعه مسکن در نتیجه کمبود این کالای اساسی است.
راهکارهای برای خانهدار شدن اقشار ضعیف
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی راهکار کنترل بازار مسکن را در ورود جدی دولت دانست و تصریح کرد: تنها راه حل مشکل مسکن و خانه دار شدن اقشار ضعیف جامعه، ورود جدی دولت به این عرصه است؛ در کنار زمین رایگان، ساخت انبوه مسکن با اقساط کم و همچنین پرداخت تسهیلات بانکی با سود مناسب به اقشار کم درآمد جامعه و تعاونیهای مسکن و... میتواند دست دلالان را از بازار مسکن کوتاه و حمایت جدی در راستای خانه دار شدن اقشار کم درآمد باشد.
در پایان باید گفت؛ اگرچه در دولتهای گذشته شاهد اقدامات و طرحهای مختلفی همچون مسکن مهر، ملی و مسکن اجتماعی بودیم که متاسفانه هیچکدام تاکنون حلال مشکل مسکن و خانهدار شدن قشر ضعیف جامعه نبوده است. با تمام این تفاسیر در نظر بگیریم، معضل مسکن اقشار کم درآمد با سیاستهای دستوری و مقطعی ره به جایی نخواهد برد. مسئولان برای حل مشکل مسکن این نیاز اولیه هر انسانی، باید فراتر از طرح و برنامه و جلسات اقدامات عملیاتی و پیگیریهای مجدانه در این زمینه را در دستور کار قرار دهند./
پایان پیام