خبرگزاری خانه ملت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت؛ در نشست فراکسیون محیط زیست مجلس که در روز ( دوشنبه، 22 فروردین ماه ) به صورت برخط و زنده و با حضور مسئولانی از سازمان محیط زیست، هواشناسی، محیط زیست، آموزش و پرورش، پلیس راهور، وزارتخانه های امور خارجه و کشور به منظور بررسی مقابله با  پدیده گرد و غبار و ریزگردها برگزار شد؛ سمیه رفیعی رئیس این فراکسیون اعلام کرد که وظایف دستگاه‌هایی که در این حوزه‌ها دخیل هستند  و همچنین آیین‌نامه‌های اجرایی و دستورالعمل‌ها را از طریق خبرگزاری خانه ملت منتشر خواهیم کرد تا مردم در جریان آنها قرار گیرند.

متن آیین نامه اجرایی آمادگی مقابله با پدیده گرد و غبار و آیین نامه هماهنگی پیشگیری و مدیریت پدیده گرد و غبار و دستور العمل مواقع اضطراری آلودگی هوا به شرح زیر است:

هیات وزیران در جلسه های ۱۳۹۵/۴/۶و ۱۳۹۵/۴/۲۳ به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی آمادگی مقابله با پدیده گرد و غبار را به شرح زیر تصویب کرد.

آیین نامه اجرایی آمادگی مقابله با پدیده گرد و غبار

ماده ۱- به منظور تبیین سیاستگذاری و ارایه راهکارهای اجرایی در سطح ملی و منطقه ای و نظارت و پیگیری اجرای برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت موضوع این آیین نامه و ارایه گزارش های نوبهای و ایجاد هماهنگی بین سازمان ها و دستگاه ها به منظور ایجاد آمادگی ملی، مدیریت و مقابله با أثار زیان بار پدیده گرد و غبار در کشور و ایجاد زمینه همکاری های منطقه ای، ستاد مقابله با پدیده گرد و غبار با مسئولیت رییس سازمان حفاظت محیط زیست و با عضویت معاونین ذی ربط سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، وزارتخانه های جهاد کشاورزی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور)، نیرو، نفت، راه و شهرسازی (سازمان هواشناسی کشور)، کشور سازمان مدیریت بحران کشور)، امور خارجه، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی، صنعت، معدن و تجارت سازمان زمین شناسی کشور)، آموزش و پرورش، معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تشکیل می شود.

ماده ۲- در راستای تعیین وضعیت پدیده گرد و غبار با منشا خارجی و داخلی در کشور با هدف شناسایی کانون های شکل گیری و نحوه پراکنش آنها و به منظور پیش بینی و اطلاع رسانی به هنگام وقوع این پدیده، سازمان های حفاظت محیط زیست و هواشناسی کشور مکلفند ظرف شش ماه، طرح توسعه و تجهیز ایستگاه های پایش وضعیت جوی با استفاده از فناوریهای نوین، سامانه سیستم های پیش آگاهی و کنترل کیفیت هوای منطقه را با رعایت قوانین و مقررات مربوط به صورت مشترک تهیه و برای تصویب به ستاد موضوع ماده (۱) این آیین نامه ارایه نمایند.

ماده ۳- سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است با همکاری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان هواشناسی کشور منشأهای داخلی و خارجی تولید گرد و غبار را شناسایی و اقدامات اجرایی و اطلاعات لازم را به دستگاههای ذی ربط اعلام نماید.

ماده ۴ - وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور) موظف است با همکاری ستاد موضوع ماده (۱) این آیین نامه و استانداری های مربوط، نسبت به تهیه برنامه زمان بندی اجرای طرحهای تثبیت کانون های تولید گرد و غبار نظیر کشت درختان و بوته های مرتعی و مالچ پاشی و سایر اقدامات مناسب براساس نتایج طرح شناسایی کانونهای بحرانی اقدام نماید.

ماده ۵ - وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور) موظف است در راستای برنامه اقدام ملی مقابله با بیابان زایی و کاهش اثرات خشکسالی در کشور با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان بسیج سازندگی و نیروی مقاومت بسیج و سایر پیمانکاران ذی صلاح، نسبت به انجام نهال کاری و با استفاده از گونه های بومی سازگار به کم آبی، با اولویت مناطق آسیب پذیر از نظر زیست محیطی با اولویت مناطق بحرانی فرسایش بادی و گرد و غبار در کشور مطابق با طرح های اجرایی اقدام نماید.

تبصره ۱- استانداران موظفند پروژه های استانی موضوع این ماده را به عنوان پروژه های اولویت دار در شورای برنامه ریزی و توسعه استان جهت تصمیم گیری برای تأمین اعتبار از محل اعتبارات طرح های استانی مطرح نمایند.

تبصره ۲- سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مکلف است اعتبار پروژه های ملی مرتبط با این ماده را با رعایت قوانین مربوط در لوایح بودجه سالانه منظور نماید. .

تبصره ۳- وزارت نفت مکلف است در صورت اعلام نیاز دستگاههای ذی ربط مالچ مورد نیاز را تأمین و برنامه ریزی لازم برای تولید و نگهداری این ماده را در پالایشگاه منطقه به عمل آورد. اعتبار مورد نیاز از محل اعتبارات مصوب مربوط با پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تامین خواهد شد.

ماده ۶ - استانداری های مناطق تحت تأثیر به ویژه منطقه جنوب، غرب و شرق کشور موظفند نسبت به تشکیل کارگروه های استانی متناظر ستاد موضوع ماده (۱) این آیین نامه اقدام و برنامه های اطلاع رسانی و آموزش همگانی برای کسب آمادگی مواجهه با پدیده گرد و غبار را با همکاری دستگاه های ذیربط استانی و براساس دستورالعمل های ستاد ملی اجرا نمایند.

ماده ۷ - وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی استان های تحت تأثیر مکلفند برنامه تجهیز مراکز درمانی مناطق را در برنامه های سالانه و پنجساله تهیه و به شرح زیر اجرا نمایند:

الف - توسعه و تجهیز مراکز بهداشتی درمانی تحت پوشش به وسایل مراقبتهای پزشکی لازم جهت پیشگیری و درمان افراد آسیب دیده در مناطق تحت تأثیر پدیده گرد و غبار.

ب - توسعه و تجهیز مراکز اورژانس در مناطق بحرانی گرد و غبار.

تبصره - اعتبارات لازم برای اجرای این ماده از محل منابع ماده (۱۰) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت - مصوب ۱۳۸۰ – در لوایح بودجه سنواتی پیش بینی و اختصاص داده میشود. .

ماده ۸ - وزارت نیرو موظف است با توجه به وضعیت بارش در هر سال، حقابه تالاب های جنوب و غرب کشور و نیاز آبی طرحهای مقابله با منشا گرد و غبار را که توسط کارگروه مشترک سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و وزارت نیرو تعیین شده است، در چارچوب میزان آب قابل تامین ابلاغی وزارت یادشده، تأمین کرده و نتایج آن را به طور منظم به ستاد موضوع ماده (۱) این آیین نامه ارایه نماید.

ماده ۹- شهرداریهای شهرهای واقع در مناطق تحت تأثیر پدیده گرد و غبار کشور موظفند برای اجرای طرح کمربند فضای سبز شهرهای مربوط ضمن رعایت ضوابط طرح جامع، نظر سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور را از جهت اولویت مکانی و نوع کاشت رعایت نمایند.

تبصره - شهرداری های شهرهای متأثر از پدیده گرد و غبار، جهت کنترل و مهار کانون های تولید گرد و غبار داخلی موظفند در تأمین منابع مالی موردنیاز طرح های پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور) مشارکت نمایند.

ماده ۱۰ - وزارت نیرو با کمک شهرداری ها موظف است به منظور کاهش صدمات وارده بر تاسیسات تصفیه آب شرب شهری ناشی از پدیده گرد و غبار در منطقه، کمربند سبز با اشکوب بندی مناسب با اهداف بادشکن را پیرامون تأسیسات مربوط احداث نماید.

ماده ۱۱- برنامه سازگاری با پدیده گرد و غبار باید ظرف یک سال پس از لازم الاجرا شدن این ایین نامه توسط وزارتخانه ها، سازمانها و شهرداری ها تهیه و جهت تصویب به ستاد موضوع ماده (۱) این آیین نامه ارایه شود.

ماده ۱۲ - وزارت جهاد کشاورزی مکلف است به منظور حفاظت از منابع خاک در معرض فرسایش بادی، طرح جامع مدیریت و احیای زمین های کشاورزی و کشاورزی حفاظتی، توسعه جنگل کاری و احیای مراتع استانهای کشور را تهیه و جهت اجرا و تأمین بودجه لازم در برنامه های پنجساله ارایه نماید.

ماده ۱۳- به منظور کنترل منشأهای فعلی داخلی پدیده گرد و غبار و جلوگیری از گسترش آنها، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مکلف است آمایش سرزمین و برنامه های مدیریت جامع حوزه آبخیز را با رویکرد فرابخشی در دستور کار قرار دهد.

مرزی، سازمان حفاظت محیط زیست موظف است با هماهنگی وزارت امور خارجه و سایر دستگاه های مرتبط و با استفاده از ظرفیت کنوانسیونها و نهادهای بین المللی نسبت به تهیه برنامه منطقه ای کنترل منشاءهای یادشده اقدام و هماهنگی مورد نیاز را با کشورهای منطقه جهت اجرای برنامه ها با همکاری نهادهای بین المللی به عمل آورد مخابراتی جهت توسعه و ارتقای شبکه های پایش زیست محیطی آلودگی هوا و گرد و غبار اقدام نماید.

ماده ۱۶- وزارت راه و شهرسازی مکلف است نسبت به توسعه و تجهیز فرودگاه های مناطق متأثر شرایط وقوع بحران گرد و غبار اقدام نماید.

ماده ۱۷ - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مکلف است اعتبارات لازم را برای تحقق برنامه های موضوع این آیین نامه در ذیل اعتبارات دستگاههای اجرایی در لایحه بودجه سنواتی پیش بینی نماید.

ماده ۱۸ - سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است گزارش اجرای این آیین نامه را هر شش ماه یک بار به دفتر هیئت دولت ارایه نماید.

ماده ۱۹- تصویب نامه شماره ۹۳۱۰۶/ت ۴۰۴۱۹ه مورخ  ۱۳۸۸/۵/۶لغو می شود./

هیات وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۳/۹ به پیشنهاد شماره  ۹۹/۱۰۰/۱۴۸۶۴ مورخ ۱۳۹۹/۴/۳۰ سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آیین نامه هماهنگی پیشگیری و مدیریت پدیده گرد و غبار را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین نامه هماهنگی پیشگیری و مدیریت پدیده گرد و غبار 

ماده ۱- به منظور سیاست گذاری، تعیین راهبردها، هم افزایی و هماهنگی میان دستگاههای اجرایی برای انجام اقدامات لازم در سطح ملی و منطقه ای و همچنین نظارت بر اقدامات اجرایی دستگاه ها به منظور کاهش آثار و پیامدهای ناشی از وقوع پدیده گرد و غبار، ستاد ملی سیاستگذاری و هماهنگی مدیریت پدیده گرد و غبار، که از این پس در این آیین نامه به اختصار ستاد ملی نامیده می شود، تشکیل می شود. ریاست ستاد مذکور بر عهده رییس سازمان حفاظت محیط زیست می باشد و معاونین مرتبط معاونت علمی و فناوری رییس جمهور، س ازمان انرژی اتمی ایران، سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارتخانه های ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور خارجه، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، کشور، نفت، نیرو و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در آن عضویت دارند. مصوبات ستاد ملی در چهار چوب قوانین مربوط به نظر اکثریت اعضا معتبر است و توسط رییس ستاد ابلاغ می شود.

ماده ۲- دبیرخانه ستاد ملی، که از این پس در این آیین نامه به اختصار دبیرخانه نامیده میشود. در سازمان حفاظت محیط زیست مستقر و دبیر ستاد ملی توسط رییس سازمان حفاظت محیط زیست تعیین می شود.

ماده ۳- کارگروه تخصصی ملی به ریاست دبیر ستاد ملی و متشکل از نمایندگان ثابت و معرفی شده دستگاههای عضو (حداقل در سطح مدیران کل)، با هدف پشتیبانی فنی از تصمیم گیری های ستاد ملی و بررسی و ارایه پیشنهاد در خصوص موضوعات زیر تشکیل می شود:

1- سیاست های پیشگیری، مدیریت، مقابله و سازگاری با پدیده گرد و غبار.

 ۲- برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت اجرایی دستگاههای ذی ربط.

٣- اقدامات اجرایی مرتبط بر اساس شرایط بوم شناختی (اکولوژیکی)، سرزمینی، اجتماعی و اقتصادی کانون های غبارخیز کشور

۴- سرمایه گذاری بخش غیردولتی، بهره گیری از فناوریهای نوین و تقویت کمک نوآورها استارت آپ)

 ۵- طرح های الگویی اقتصادی – بوم شناختی (اکولوژیکی) بزرگ مقیاس در مناطق غبارخیز با مشارکت بخش های غیردولتی

۶- موارد ارجاعی از سوی ستاد ملی

 ۷- دستورالعمل های اجرایی مرتبط با آیین نامه.

۸- پژوهشها و مطالعات مورد نیاز.

9- آموزش، اطلاع رسانی و جلب مشارکتهای مردمی

تبصره - کارگروه تخصصی ملی می تواند برای انجام وظایف محوله خود نسبت به تشکیل گروه های کاری مرتبط اقدام نماید.

ماده ۴- کارگروه زیربنایی، توسعه روستایی، عشایری، شهری و آمایش سرزمین و محیط زیست شورای برنامه ریزی و توسعه استان، مسئولیت هماهنگی دستگاههای عضو و پیگیری اقدامات و اجرای مؤثر مصوبات ستاد ملی در س طح استان را بر عهده خواهد داشت. کارگروه مذکور علاوه بر وظایف موضوع ماده (۸) تصویب نامه شماره ۲۹۰۱۸/ت ۵۴۴۸۷ هـ مورخ ۱۳۹۸/۳/۱۲، امور زیر را نیز بر عهده دارد:

 ١- بررسی و ارایه راهکارهای تعدیل و مقابله با پدیده خشکسالی، فرسایش خاک، بیابان زایی و گردوغبار

۲- نظارت و پایش مستمر روند گسترش یا کاهش وسعت کانون های غبار خیز و ارایه گزارش های مربوط از جمله به دبیرخانه ستاد ملی

٣- مدیریت شرایط اضطرار وقوع پدیده گرد و غبار و سایر آلودگی های محیطی.

 ۴- ارایه گزارش مربوط به تامین نیاز آبی تالابهای غبارخیز استان

 ۵- نظارت بر آموزش و اطلاع رسانی عمومی در خصوص آلودگی های محیطی و گرد وغبار.

۶- نظارت بر حسن اجرای اقدامات اجرایی دستگاههای عضو ستاد ملی در سطح استان و ارایه گزارش به دبیرخانه ستاد مزبور

ماده ۵- وزارت راه و شهرسازی (سازمان هواشناسی کشور) موظف است سامانه هشدار و پیش آگاهی وقوع پدیده گرد و غبار را با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ظرف یک س ال از تاریخ ابلاغ این آیین نامه راه اندازی نماید و داده ها و اطلاعات تولیدی آن را در اختیار دستگاه های عضو و دبیرخانه ستاد ملی قرار دهد و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مربوط را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید. دستگاه های عضو ستاد ملی موظفند ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه امکان دسترسی برخط به داده ها و اطلاعات مرتبط را برای سازمان هواشناسی کشور فراهم نمایند.

ماده ۶- وزارت جهاد کشاورزی موظف است برنامه اجرایی حفاظت و بهره برداری پایدار از اراضی کشاورزی با منشا گرد و غبار (غبارخیز) با رویکرد کشاورزی حفاظتی و به تفکیک نوع اقدام پیشگیرانه مقابله ای و سازگار کننده با پدیده گردوغبار را در چهارچوب قوانین و مقررات و اعتبارات مصوب مربوط جهت تأیید به ستاد ملی ارایه و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۷- وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور) موظف است در اجرای مواد (۲۴) و (۲۷) قانون هوای پاک - مصوب ۱۳۹۶ - بر اساس وضعیت کانون های گرد و غبار داخلی کشور یا با بهره گیری از مشارکت مردم، برنامه اقدامات پیشگیرانه، مدیریتی، مقابله ای و س ازگارکننده با پدیده گرد و غبار را در چهارچوب قوانین و مقررات و اعتبارات مصوب مربوط جهت تأیید به ستاد ملی ارایه نموده و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۸- سازمان حفاظت محیط زیست موظف است با همکاری وزارتخانه های کشور، راه و شهرسازی سازمان هواشناسی کشور)، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیرو ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه، نسبت به تدوین شیوه نامه اجرایی مدیریت شرایط اضطرار وقوع پدیده گرد و غبار اقدام و نتیجه را جهت بررسی و تصویب به ستاد ملی ارایه نماید. این شیوه نامه ملاک عمل کارگروه زیربنایی، توسعه روستایی، عشایری، شهری، آمایش سرزمین و محیط زیست شورای برنامه ریزی و توسعه استان جهت هماهنگی مدیریت شرایط اضطرار وقوع پدیده گردوغبار بوده و در عین برخورداری از وحدت رویه، باید نسبت به شرایط محلی استان های مختلف انعطاف پذیر باشد.

ماده ۹- سازمان حفاظت محیط زیست موظف است در اجرای ماده (۱۲) قانون هوای پاک - مصوب ۱۳۹۶- و تبصره ماده (3) قانون حفاظت از خاک - مصوب ۱۳۹۸ - ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این آیین نامه، شیوه نامه ملاحظات محیط زیستی توسعه و بهره برداری از معادن کشور از حیث میزان آلایندگی و حساسیت مناطق نسبت به پدیده گرد و غبار را با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت سازمان زمین شناسی کشور) تدوین و جهت بررسی و تصویب به ستاد ملی ارایه نماید.

ماده ۱۰- سازمان حفاظت محیط زیست موظف است بر اساس وضعیت کانون های گرد و غبار کشور که در مناطق تحت مدیریت این سازمان قرار دارند، برنامه اقدامات پیشگیرانه، مدیریتی، مقابله ای و سازگار کننده با پدیده گرد و غبار جهت مدیریت، حفاظت و بهره برداری پایدار از مناطق یاد شده را در چهارچوب قوانین و مقررات و اعتبارات مصوب مربوط جهت تایید به ستاد ملی ارایه نموده و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۱۱- سازمان حفاظت محیط زیست در اجرای ماده (۲) قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالابهای کشور - مصوب ۱۳۹۶ - و ماده (۲۵) قانون هوای پاک موظف است ضمن اولویت بندی تالاب های با منشا گردوغبار بر اساس میزان حساسیت آنها به وقوع این پدیده و تعیین نیاز آبی آنها تحت شرایط مختلف ترسالی، عادی و خشکسالی با همکاری وزارت نیرو، نسبت به پایش تامین نیاز آبی این تالاب ها در چهارچوب ماده (۴) آیین نامه جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۷۴۰۸/ت۵۵۰۹۶ هـ مورخ ۱۳۹۷/۱۱/۲۷ و اصلاح بعدی آن با بهره گیری از ظرفیت کارگروه ماده (۴) این آیین نامه اقدام نماید.

ماده ۱۲- سازمان حفاظت محیط زیست موظف است با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه و سایر دستگاه های اجرایی مرتبط و با بررسی کارشناسی وضعیت کانون های خارجی فعلی و بالقوه تاثیر گذار بر کشور، نسبت به تهیه مستندات فنی در خصوص نوع و میزان تاثیرگذاری کانونهای یادشده، اثرات مستقیم و غیرمستقیم ناشی از این کانون ها و راهکارهای پیشنهادی جهت همکاری در پایش، پیش هشدار، پیشگیری و یا مقابله با آنها اقدام نماید. همچنین سازمان یادشده موظف است برنامه اقدامات پیشنهادی حاصل از بررسیهای یادشده را در چهارچوب قوانین و مقررات و اعتبارات مصوب مربوط برای تعیین سیاست ها و پیگیری های مقتضی به ستاد ملی ارایه نموده و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۱۳- وزارت نیرو موظف است با اعمال مصوبات کارگروه ملی سازگاری با کم آبی موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۸۹۶۹/ت ۵۵۰۹۲ هـ مورخ ۱۳۹۶/۱۲/۱۲، اقدامات و طرح های توسعه منابع آب خود را به گونه ای برنامه ریزی نماید که از توسعه و تشدید وضعیت کانون های تولید گردوغبار کشور جلوگیری به عمل آید.

ماده ۱۴- وزارت نیرو موظف است با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه، سازمان حفاظت محیط زیست و سایر دستگاههای اجرایی ذیربط، گزارش وضعیت طرحهای توسعه منابع آب کشورهای همسایه از جهت میزان تاثیرگذاری این طرح ها بر کانون های خارجی و داخلی فعلی و بالقوه اثرگذار بر کشور را ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این آیین نامه تهیه و جهت تعیین سیاست ها و پیگیری های مقتضی به ستاد ملی ارایه نماید و بر این اساس دستگاه های مسئول گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب ستاد ملی را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال کنند.

ماده ۱۵- وزارت نیرو موظف است ضمن تشریح آخرین وضعیت ارتقا و نوسازی شبکه انتقال و توزیع برق کشور در برابر اثرات پدیده گرد و غبار، برنامه اقدامات پیش رو برای اتمام این عملیات در مناطق متأثر از این پدیده را در چهارچوب قوانین و مقررات و اعتبارات مصوب مربوط جهت تأیید به س تاد ملی ارایه نموده و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۱۶ - وزارت امور خارجه موظف است ضمن توسعه فرایندها و ظرفیت های بین المللی ایجاد شده، اقدامات دستگاه ها جهت اجرای سیاستها و تصمیمات اتخاذ شده ستاد ملی و بهره گیری حداکثری از ظرفیت های بین المللی ایجاد شده را حمایت و تسهیل نموده و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۱۷- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است در جهت پیشگیری از آسیب های سلامت گرد و غبار، سازگاری و حفظ سلامت مردم در مناطق تحت تأثیر، برنامه اقدامات پیشگیرانه و مقابله ای مربوط را در چهارچوب قوانین و مقررات و اعتبارات مصوب مربوط جهت تأیید به ستاد ملی ارایه نموده و گزارش وضعیت پیشرفت اقدامات مصوب را هر شش ماه یکبار به دبیرخانه ارسال نماید.

ماده ۱۸- سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در تهران و مراکز استانها و همچنین سایر رسانه های دولتی موظفند در چهارچوب ماده (۲۸) قانون هوای پاک برنامه های مرتبط با ظرفیت سازی آموزش و آگاهی بخشی عمومی مربوط به پدیده گردوغبار را اطلاع رسانی کنند.

ماده ۱۹- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، منابع مالی مورد نیاز برنامه های اجرایی پیشگیرانه، اصلاحی، مقابله ای و سازگار کننده کانون های گرد و غبار کشور و جلوگیری از توسعه آنها را بر اساس پیشنهاد دستگاههای اجرایی ذیربط در قالب برنامه هایی که به تأیید ستاد ملی رسیده است، در لوایح بودجه سنواتی پیش بینی نماید.

ماده ۲۰- استانداران موظفند پروژه های استانی پیشگیرانه، مدیریتی، مقابله ای و سازگارکننده با پدیده گرد و غبار استان را به عنوان پروژه های اولویت دار در شورای برنامه ریزی و توسعه استان جهت تصمیم گیری برای تأمین اعتبار از محل اعتبارات طرح های استانی را پیگیری و مورد حمایت قرار دهند.

ماده ۲۱- ستاد ملی مسئول نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه است. این امر نافی نظارت ذاتی دستگاه ها بر اقدامات و عملیات اجرایی آنها نمی باشد. کلیه دستگاه های اجرایی عضو موظف به همکاری و ارایه گزارش شش ماهه در خصوص عملکرد اقدامات تعیین شده در ستاد ملی می باشند.

 ستاد ملی موظف است به صورت سالانه گزارشی از اقدامات دستگاه های اجرایی و عملکرد خود را به هیات وزیران ارائه کند.

ماده ۲۲- تصویب نامه شماره ۴۷۳۶۲/ت ۵۳۲۲۷ هـ مورخ ۱۳۹۵/۴/۲۶ لغو می شود.

دستور العمل مواقع اضطراری آلودگی هوا

وظایف و اقدامات ادارات و سازمان های مرتبط، در وضعیت نارنجی (ناسالم برای گروههای حساس - شاخص کیفیت هوا از ۱۰۱ تا ۱۵۰)

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

- انتقال سریع پیام ها و اطلاعیه های دبیرخانه کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا و توصیه ها و جلب همکاری و مشارکت عمومی در خصوص پرهیز از اقدامات منجر به ایجاد آلودگی هوا، رعایت نکات بهداشتی ویژه شرایط اضطرار آلودگی هوا، کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و پرهیز از سفرهای غیر ضروری، و نظایر آن

وزارت آموزش و پرورش:

- اطلاع رسانی به دانش آموزان و انجام اقدامات پیشگیرانه مانند کاهش حضور دانش آموزان در فضای باز و کاهش فعالیت های بدنی

پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی استان

- اعمال قانون در برخورد با وسایل نقلیه با دود قابل رویت بر اساس بند الف ماده ۱۰ رسیدگی به تخلفات رانندگی - کنترل دقیق تر محدوده طرح ترافیک در شهرهایی که دارای محدوده مصوب ترافیک و طرح کاهش هستند. - اعمال مقررات طرح کاهش در کل شهر (منع تردد خودرو هائی که در طرح کاهش ورودشان ممنوع است در کل شهر اعمال شود )

- منع تردد کامیون ها در شهر بجز حاملان مواد سوختی و فاسد شدنی تا رفع شرایط اضطرار آلودگی هوا

ادارات و سازمان های دولتی، نظامی و نهادهای انقلاب اسلامی

- منع فعالیت های بدنی و حضور در فضای باز مهد کودکها از طریق ادارات بهزیستی (وزارتخانه ها، سازمان ها و سایر دستگاههای دولتی، عمومی و خصوصی که اقدام به تأسیس مهد کودک نموده اند، موظفند با اعلام ادارات بهزیستی، نسبت به کاهش فعالیت مهد کودک اقدام نمایند)

- استفاده کمتر از خودروهای دولتی از طریق کاهش ماموریت های غیر ضروری

شهرداری ها:

- کاهش و یا جلوگیری از فعالیت های عمرانی در سطح شهر که موجب تشدید آلودگی هوا می گردد.

- ممنوعیت فروش مجوز روزانه ورود به محدوده طرح ترافیک

- جلوگیری از روشن ماندن اتوبوس و مینی بوس ها در پایانه ها و ترمینال های مسافربری و اعمال قانون با خودرو های متخلف

سازمان حفاظت محیط زیست:

- پایش و تشدید برخورد با منابع آلاینده مستقر در محدوده پیرامون شهر.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- ارائه توصیه های خود مراقبتی برای گروههای حساس و عموم مردم در مواجهه با آلودگی هوا

عرضه ماسک تنفسی متناسب با نوع آلایندگی هوا برای آن دسته از کارکنان مستقر در سطح شهر که حضور فیزیکی در سطح شهر به عنوان وظیفه خدمتی آنها مشخص شده است، به استناد ماده ۹۱ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، مانند نیروی انتظامی و پلیس راهور (از طریق استانداری)، کارکنان پایگاه های اورژانس (از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان)، هلال احمر (از طریق جمعیت هلال احمر استان)، کارکنان شهرداری ها در امور فضای سبز و خدمات شهری (از طریق شهرداری ها)، بازرسی محیط زیست و موارد مرتبط (از طریق سازمان حفاظت محیط زیست).

تبصره ۱- کلیه دستگاه هایی که نیروی انسانی در معرض آلودگی دارند، از محل تأمین اعتبارات خود نسبت به تهیه ماسک های استاندارد تأیید شده مذکور برای این افراد اقدام می نمایند.

تبصره ۲- تعیین نوع ماسک و اطلاع رسانی در این زمینه بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد.

تبصره ۳- نظارت بر عرضه ماسک های استاندارد در داروخانه ها و مراکز مجاز صورت می پذیرد.

وزارت ورزش و جوانان

- اطلاع رسانی مناسب برای کاهش فعالیت های بدنی در محیط های باز

وظایف و اقدامات ادارات و سازمان های مرتبط، در وضعیت قرمز (ناسالم برای همه گروهها - شاخص کیفیت هوا از ۱۵۱ تا ۲۰۰). علاوه بر اقدامات وضعیت نارنجی، اقدامات ذیل را انجام می دهند:

پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی استان

- کنترل مضاعف محدودیت های نوعی و زمانی تعیین شده برای خودروها و موتورسیکلت ها در محدوده های ترافیکی مصوب و یا کل محدوده شهر.

تبصره ۱- محدوده ها، ساعات ممنوعه و خودروهای مجاز می بایست قبلا و براساس آیین نامه اجرایی تبصره ماده ۷ قانون هوای پاک، و نیز ضوابط ماده ۱۸ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی (که در یکصد و دهمین جلسه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهر های کشور مصوب شده است)، تعیین شده و اطلاع رسانی لازم صورت گرفته و مرزهای محدوده با علائم، تابلوها و یا سایر روش های مناسب مشخص شده باشد.

- اعمال قانون در برخورد با وسایل نقلیه با دود قابل رویت بر اساس بند الف ماده ۱۰ رسیدگی به تخلفات رانندگی

- اعمال تردد نوبتی (زوج یا فرد، و یا دیگر روش های کلیه خودروها در یکی از محدوده های مصوب

تبصره ۲- شهرداری ها و ادارات کل حمل و نقل و پایانه های وزارت راه و شهرسازی موظف هستند از تردد وسایل حمل و نقل عمومی (مینی بوس، اتوبوس، ون، تاکسی) که آلایندگی قابل رؤیت دارند، از محل توقفگاهها (مانند پارکینگ های شبانه اتوبوس های شرکت واحد) و پایانه های حمل و نقل برون شهری خودداری نمایند.

تذکر- گشت انتظامی، گشت اتوبوسرانی و تاکسیرانی، مؤسسات تاکسی سرویس، خودروهای فوریتهای پزشکی و پزشکان، جانبازان و بیماران خاص، خودروهای امداد (آتش نشانی، امداد آب، برق، گاز، پست و مخابرات و خودروهای حمل زباله شهرداری ها از محدودیت های اعمال شده در این شرایط مستثنی می باشند.

شهرداری ها:

- استفاده از امکانات سامانه هوشمند کنترل چراغهای راهنمایی برای کاهش کار کرد در جای خودرو ها در تقاطع ها

- جلوگیری از انجام کلیه فعالیت های عمرانی که موجب تشدید آلودگی هوا می شود؛ مانند ساخت و سازهای شهری و پروژه های عمرانی شهرداری

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- استقرار پایگاه های سیار اورژانس و هلال احمر با جانمایی مناطق آلوده تر و پرتردد به منظور کاهش زمان دسترسی به پایگاه ها

وزارت آموزش و پرورش:

- تعطیلی مراکز پیش دبستانی، و کلیه مقاطع تحصیلی آموزشی

وزراتخانه ها و نهادها و سازمان های دولتی و عمومی و خصوصی و اصناف:

- تأخیر دو ساعته در شروع کار مراکز اداری دولتی و بخش اداری نهادها و سازمان های وابسته، نهادهای عمومی، خصوصی و اصناف

- کاهش دو ساعته در پایان کار مراکز اداری دولتی و بخش اداری نهادها و سازمان های وابسته، نهادهای عمومی خصوصی و اصناف

- تعطیلی مهد کودکها از طریق ادارات بهزیستی (وزارتخانه ها، سازمان ها و سایر دستگاههای دولتی، عمومی و خصوصی که اقدام به تأسیس مهد کودک نموده اند، موظفند با اعلام ادارات بهزیستی، نسبت به تعطیلی مهد کودک اقدام نمایند)

- موافقت مدیران با مرخصی اولیاء کودکانی که به مهد کودک می روند و دانش آموزان مشغول به تحصیل در مراکز پیش دبستانی، دبستان ها و دبیرستانهای

- تهیه و توزیع و الزام استفاده از ماسک استاندارد توسط کارکنانی که حضور فیزیکی در سطح شهر به عنوان وظیفه خدمتی آنها مشخص شده است (مانند راهنمایی و رانندگی و شهرداری).

- موافقت با درخواست مرخصی برای کلیه افراد دارای مشکل تنفسی و قلبی به تشخیص واحد مربوط

سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت خانه های صنعت و معدن و تجارت، نیرو و نفت:

- هماهنگی برای تعطیلی موقت واحدهای صنعتی، کارخانه ها و مراکز مؤثر در تشدید آلودگی هوا (فهرست واحدهای آلاینده صنعتی موثر در تشدید آلودگی هوا توسط اداره کل محیط زیست استان تهیه میشود.)

تبصره ۱- در صورت عدم تمکین، برابر ماده ۱۲ قانون هوای پاک اقدام خواهد شد.

تبصره ۲- استفاده از سوخت مایع در نیروگاهها و صنایع ممنوع می باشد.

شرکتها و سازمان های حمل و نقل همگانی (اتوبوسرانی، تاکسیرانی، مترو، قطار شهری و شرکت های حمل و نقل تحت پوشش شهرداری ها):

- تطبیق ساعات کار حمل و نقل همگانی با ساعات کار اداری و مراکز آموزشی تعیین شده توسط کارگروه شرایط ویژه آلودگی هوا

- به کار گیری حداکثر توان ناوگان حمل و نقل همگانی در جابه جایی مسافر (با لحاظ نمودن سلامت کامل خودروهای موجود)

وزارت ورزش و جوانان

- تعطیلی مسابقات مهم ورزشی

- وزارت ورزش و جوانان به نحوی اطلاع رسانی می نماید تا از فعالیت های ورزشی (اعم از انفرادی، همگانی و پاشگاهی) در محیط های باز جلوگیری شود.

وظایف و اقدامات ادارات و سازمان های مرتبط، در وضعیت بنفش (بسیار ناسالم - شاخص کیفیت هوا از ۲۰۱ تا ۳۰۰)، علاوه بر اقدامات وضعیت قرمز، اقدامات ذیل را انجام می دهند:

پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی استان

- اعمال قانون در برخورد با وسایل نقلیه با دود قابل رویت بر اساس بند الف ماده ۱۰ رسیدگی به تخلفات رانندگی

تبصره ۱- موارد استثناء که نیاز به تردد دارند (مانند بیماران و سایر موارد)، به تشخیص عوامل راهنمایی و رانندگی مجاز به تردد می باشند.

تبصره ۲- به تشخیص کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوا، حمل و نقل همگانی و امدادی، اعم از اتوبوس های شرکتها و سازمانهای اتوبوسرانی، به علاوه اتوبوس ها و مینی بوس های تحت پوشش آنها، تاکسیها و مؤسسات تاکسی سرویس (تاکسی تلفنی) مجاز به تردد و جابه جایی مسافران می باشند.

تبصره ۳- وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، شرکت های عمرانی وابسته به وزارت راه و شهرسازی و شهرداریها نیز ملزم به اجرای مصوبات این بند می باشند.

وزراتخانه ها و نهادها و سازمان های دولتی و عمومی و خصوصی

- تعطیلی موقت کلیه مراکز مورد اشاره در بند ۵ شرایط قرمز، به استثناء مراکز نظامی، انتظامی، بهداشتی درمانی، بیمارستان ها و مراکزی که در روزهای تعطیل لازم است به فعالیت خود ادامه دهند.

- تعطیلی موقت کلیه مراکز آموزشی، فنی حرفه ای، هنرستان ها و دانشگاهی (در تمامی مقاطع تحصیلی و آموزشی)

تذکر: نهادها و سازمان هایی که وظیفه خدمات رسانی را به مردم دارند، ترتیبی اتخاذ مینمایند که این تعطیلی کمترین مشکلات را برای شهروندان ایجاد کند

- تعطیلی رویداد های مهم فرهنگی و هنری که باعث تردد شهروندان می گردد.

وزارت ورزش و جوانان

- جلوگیری از کلیه فعالیت های ورزشی، اعم از انفرادی، همگانی و باشگاهی، در سطح شهر و حومه آن، چه در فضای باز و چه در فضای بسته.

وظایف و اقدامات ادارات و سازمان های مرتبط، در وضعیت قهوه ای (خطرناک - شاخص کیفیت هوا از ۳۰۱ به بالا)

- عدم تردد کلیه خودروهای پلاک شخصی و دولتی (به جز موارد دارای مجوز) در سطح شهر.

- تعطیلی واحدهای صنعتی و تولیدی و تجاری اثرگذار بر تشدید آلودگی هوای شهر در محدوده شهری و حومه (به استثنای نیروگاه های گازی)

- تعطیلی اصناف، بنگاه های اقتصادی، شرکت ها و بخش های خصوصی تذکر نهادها و سازمان هایی که وظیفه خدمات رسانی را به مردم دارند، ترتیبی اتخاذ مینمایند که این تعطیلی ها کمترین مشکلات را برای شهروندان ایجاد کند./

پایان پیام