مسعود پیرهادی، سردبیر روزنامه رسالت در گفت و گو با خبرنگار خانه ملت درباره ارتباط دوسویه مجلس و رسانهها و نحوه تعامل نمایندگان با خبرنگاران، گفت: در مجموع این فضای ارتباطی خوب است و فکر میکنم بخشی از این موضوع به این دلیل است که در این ارتباط، احتمالاً نفع بیشتری متوجه خود نمایندگان است؛ چراکه نماینده مایل است زحمات، فعالیتها و حضورش در رسانهها دیده شود، به ویژه در حوزه انتخابیهاش که این موضوع برایش بازدهی به همراه دارد.
وی با اشاره به اینکه نمایندگان مجلس این امکان را دارند که چند مشاور در کنار خود داشته باشند، بر لزوم استفاده از مشاوران رسانهای تاکید کرد و ادامه داد: متأسفانه بسیاری از نمایندگان از فضای رسانهای کشور و نحوه مواجهه صحیح با خبرنگاران فاصله دارند و اغلب در مصاحبهها صرفاً به کلیگویی بسنده میکنند در واقع، در اغلب مصاحبهها اطلاعات دقیق و قابل استفادهای به مخاطب داده نمیشود و به عبارتی، مطالبی که از سوی برخی نمایندگان ارائه میشود، داده خاص یا تحلیل مشخصی ندارد که برای مخاطب مفید واقع شود.
پیرهادی تاکید کرد: علت این موضوع هم به اشراف پایین برخی نمایندگان بر موضوعات تخصصی در کمیسیونها یا در صحن مجلس بازمیگردد و این کمبود آمادگی و آگاهی باعث میشود محتواهایی که در این قالبها منتشر میشود، از عمق و دقت لازم برخوردار نباشد.
سردبیر روزنامه رسالت به اهمیت نقش خبرنگاران در این حیطه هم اشاره کرد و افزود: البته بخشی از این مسئله نیز به جامعه خبرنگاری بازمیگردد زیرا برخی خبرنگاران نیز بدون آمادگی قبلی وارد مصاحبه میشوند و در گفتوگو با همکاران خبرنگار مشاهده میشود که گاهی در حد یک سؤال کلی مانند "چه خبر؟ " وارد مصاحبه میشوند و در نهایت با یک پاسخ کوتاه گفتوگو را پایان میدهند و این شکل از مصاحبه برای خبرنگار نماینده و مردم سودمند نیست و باید این آمادگی از هر دو سو وجود داشته باشد؛ خبرنگاران با تسلط و آمادگی وارد شوند و نمایندگان نیز با رویکردی محتوایی، هدفمند و دقیقتر در این تعامل شرکت کنند.
وی با اشاره به اهمیت آشنایی و تسلط خبرنگاران پارلمانی به حوزهها و کمیسیونهای مختلف مجلس و ضرورت برپایی دورههای آموزشی و کارگاههای تخصصی تاکید کرد: نهادهایی مانند مرکز پژوهشهای مجلس، خبرگزاری خانه ملت و دیگر نهادهای ذیربط میتوانند نقش فعالی در این زمینه ایفا کنند و بدیهی است که رسانههای خصوصی کوچک با امکانات محدود، توانایی برگزاری چنین برنامههایی را ندارند و نباید از آنها انتظار بیش از حد داشت اما رسانههایی که دارای دانشکده یا مراکز پژوهشی هستند، به طور قطع موظفند خبرنگارانی تربیت کنند که حتی از برخی نمایندگان، اشراف بیشتری بر موضوعات داشته باشند و این سخن از سر اعتقاد است، نه شعار؛ خبرنگار باید پیش از مصاحبه، مطالعه داشته باشد، دیدگاههای موافق و مخالف را بشناسد، تحلیل کند و دغدغهمند باشد.
این فعال رسانهای یادآور شد: متأسفانه وضعیت امروز رسانهها به گونهای است که اغلب خبرنگاران توان یا دانش لازم برای به چالش کشیدن نماینده را ندارند و گاهی به خاطر محافظهکاری یا اینکه نکند نماینده دیگر پاسخگوی تماس نباشد اما عمدتاً این اتفاق به این دلیل است که اطلاعات لازم برای ورود به بحث را ندارند در حالی که یک خبرنگار مسلط میتواند با پرسشهای دقیق، حتی به نماینده کمک کند تا دیدگاه تازهای پیدا کند یا در تصمیمسازی مسیر بهتری را انتخاب کند.
وی در ادامه تصریح کرد: از سوی دیگر، فضای رسانهای ما دچار نوعی فقر محتوایی و سطحینگری شده و خبرگزاریها و روزنامهها بیشتر به دنبال پر کردن صفحات هستند تا تولید محتوای باکیفیت در حالی که باید از این روزمرگی عبور کنیم. یکی دیگر از مشکلاتی که در فضای مجلس وجود دارد، پررنگ شدن حواشی نسبت به متن است. گاهی این مسئله به خاطر عدم آگاهی یا هیجانی شدن فضا توسط نمایندگان رخ میدهد و گاه نیز رسانهها در پوشش آن افراط میکنند.
پیرهادی با اشاره به اینکه در چنین شرایطی، خبرنگار باید حرفهای عمل کند و بداند چه چیزی را مسئله کند و چه چیزی را نه، یادآور شد: نکته اینجاست که ما نباید نامسئلهها را به مسئله تبدیل کنیم و به عنوان مثال، گاهی درباره یک تصمیم اشتباه، مانند خرید چند میلیاردی تبلت گزارشهایی منتشر میشود که البته ضروری است اما باید به اندازه یک واحد به آن بپردازیم نه هزار واحد. و در مقابل، درباره فرصتسوزیهای بزرگی که به کشور آسیب جدی میزند، سکوت میکنیم؛ یا به دلیل ترس، یا به خاطر ناآگاهی، یا تصور غلطی که فکر میکنیم مردم موضوعات پیچیده را درک نمیکنند از موضوع میگذریم.
وی افزود: اما واقعیت این است که ما به عنوان رسانه، خوراک فکری جامعه را تأمین میکنیم و در مسیردهی افکار عمومی مسئولیم؛ اینکه فلان نماینده کیفش را داد یا نداد، مسئله مردم نیست. باید پرسید وعدههای مهمی مانند ساخت یک میلیون مسکن چه شد؟ یا سرنوشت فلان طرح اساسی چگونه پیش رفت؟ اما متأسفانه بخشی از دغدغه رسانه به حواشی تقلیل پیدا کرده است و مثلاً دنبال این هستیم که در فلان مراسم ختم چند نفر لباس سفید پوشیده بودند و چند نفر لباس مشکی و این سطح از پرداختن به حاشیه، شأن رسانه را خدشهدار میکند.
پیرهادی تاکید کرد: از سوی دیگر، باید بپذیریم که ذائقه مخاطب نیز به مرور دچار تغییر و اختلال شده است و این اتفاق یکشبه رخ نداده و برای بازگرداندن آن به مسیر درست، نیازمند یک پروژه جدی و بلندمدت هستیم؛ امروز مخاطب دیگر حوصله خواندن گزارشهای تحلیلی ۶ هزار کلمهای را ندارد و حتی مطالب میانتیتر را هم نمیخواند و مصرف محتوا به پستهای ۲۰۰ کلمهای، استوریهای کوتاه و محتواهای کمعمق در شبکههای اجتماعی محدود شده و این وضعیت باعث شده توان تحلیلی جامعه به شدت کاهش پیدا کند؛ مخاطب نمیتواند میان مسائل ارتباط برقرار کند، اندیشهای منسجم شکل دهد، یا تحلیل عمیق داشته باشد. در گذشته کتاب میخواندیم، بعد مقاله و پست کوتاه اما اکنون محتواهایی با کمتر از ۲۸۰ کاراکتر و این روند، افکار را سطحی کرده و باعث شده خروجی رسانهها نیز از تأثیرگذاری تهی شود؛ رسانه امروز فقط هست اما اثر ندارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، درباره اهمیت برپایی جشنواره رسانه ای بهارستان و اینکه جشنواره نباید فقط به سطح جشن و تقدیر محدود شود، گفت: هرچند این بخش هم جایگاه خود را دارد اما اگر جشنوارهها به پنلهای تخصصی، ایجاد ارتباطهای حرفهای، آموزش، بررسی عملکرد و حتی بیان نقاط قوت و ضعف بپردازند، میتوانند نقش جدیتری ایفا کنند؛ گاهی لازم است گزارشهایی از عملکرد رسانهها و اثرگذاری پرسشها منتشر شود تا مشخص شود که چگونه یک سؤال دقیق، مسیر یک قانونگذاری را تغییر داده است و این نگاه، خبرنگاران را به مسئولیتشان آگاهتر میکند و جایگاه واقعی مجلس و نقش رسانه در هدایت آن را بهتر نمایان میسازد؛ اگر چنین رویکردی در جشنوارهها دنبال شود و از فضای سطحی و کلیشهای خارج شویم به طور قطع با نگاهی جدیتر و مؤثرتر، شاهد تأثیرات مثبت در هر دو سوی این تعامل خواهیم بود./
پایان پیام
نظر شما