به گزارش خانه ملت؛ بعد از توافق ارمنستان و آذربایجان در کاخ سفید بود که مجدد بحث زنگ زور در محافل سیاسی و رسانه های جهان بویژه منطقه قفقاز جنوبی به زبان ها افتاد. «زنگزور» یک کریدور غربی شرقی محسوب می شود که بخش مرکزی جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل می کند. احیای این کریدور احیای مسیر سنتی اتحاد جماهیر شوروی است؛ در دوره اتحاد جماهیر شوروی با توجه به اینکه تنشی در این منطقه وجود نداشت، از این مسیر تردد انجام می شد که در واقع یک دالان ریلی به شمار می رود. جمهوری اسلامی ایران بدون تغییرات ژئوپلتیکی و مرزی از این امر استقبال خواهد کرد و چه بسا تهران نیز بتواند از مزایای این کریدور بهره مند شود اما  ایران مخالف احیای این کریدور است چراکه با تغییرات ژئوپلتیکی و مرزی همراه است و موجب حضور نیروهای خارجی در کنترل این مرز می شود.

مجلس شورای اسلامی بعنوان نمایندگان ملت و حافظان منافع کشور و مردم ایران همواره حساسیت بسیاری بر این مسئله داشتند که بازگشایی این کریدور باعث ضربه به منافع کشورمان نشود. البته باید به این نکته اشاره کرد که باتوجه به اینکه ایران اسلامی پل ترانزیتی بین کشورهای آسیای مرکزی با قفقاز با خلیج فارس و اروپا است، این مسیر بیش از آنکه برای ایران مزیت اقتصادی داشته باشد، مزیت امنیتی دارد؛ بدین معنا که به هر میزان اختلافات کشورهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان کاهش یابد و امنیت مسیر ترانزیتی تضمین شود به نفع ایران خواهد بود و از آن استقبال خواهد شد.

در حاشیه پانزدهمین مجمع عمومی اتحادیه بین المجالس آسیایی( APA ) که در باکو برگزار شد نیز محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار با الهام علی‌اف رئیس جمهور جمهوری آذربایجان با اشاره به اینکه دو کشور ایران و آذربایجان مصمم به تامین امنیت و ثبات پایداری در منطقه هستند، تأکید کرد که امنیت منطقه قفقاز باید به دور از هرگونه دخالت خارجی تأمین شود. 

توافق واشنگتن اما در نهایت امضا شد؛ سندی که در عمل بخشی از مهندسی ژئوپلیتیک جدید را قفقاز کلید می‌زند و مهندسی‌ که هدفش جابه‌جایی نقش ضامنان امنیت، بازتعریف مسیرهای راهبردی و تکمیل حلقه محور آنکارا–باکو–واشنگتن است. امضای این توافق نیز واکنش نمایندگان مجلس شورای اسلامی را به همراه داشت تا جایی که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نشستی فوق العاده برگزار کرد و تصمیم گرفتند ضمن نظارت میدانی ابعاد این توافق و شرایط منطقه را مورد بررسی قرار دهند. در این خصوص ابراهیم عزیزی رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: قوه مقننه این موضوع را در همه ابعاد مورد تجزیه و تحلیل و بررسی قرار داد و بدون شک با بهره‌گیری از همه نگاه‌ها، اندیشه‌ها، رویکردها و عقبه این موضوع، تصمیمات مقتضی اتخاذ خواهد کرد. البته از مدت‌ها قبل تاکید کرده بودیم که هرگونه تغییرات ژئوپولیتیکی در منطقه برای جمهوری اسلامی حائز اهمیت است؛ ما این اقدام را مغایر امنیت منطقه‌ای می‌دانیم زیرا به نفع کشورهای منطقه نیست. این اقدام همراه با فریبکاری و شیطنت کشورهای غربی به ویژه آمریکا می‌دانیم. بارها اعلام کردیم مداخله در امور منطقه کار درستی نیست و به کشورهای منطقه نیز بارها تاکید کردیم که از همراهی با کشورهایی که به دنبال صلح و آرامش منطقه نیستند، پرهیز کنند.

از طرفی نیز گقارد منصوریان نماینده ارامنه جنوب ایران نیز توافق واشنگتن را تهدیدی نوین دانست که گلوگاه تنفسی کشورمان در شمال غرب کشور را تهدید می‌کند. او معتقد است: تحرکات دیپلماتیک در این خصوص توسط برخی طرف‌های خارجی در حال انجام است و امیدواریم که دولت ارمنستان عقلانی رفتار کرده و بداند که این کریدور به غیر از حاکمیت ارمنستان نباید در اختیار طرف دیگری باشد چراکه در وهله اول تهدیدی جدی برای امنیت ارمنستان بوده و در وهله دوم برای امنیت منطقه قفقاز جنوبی و ایران تهدید خواهد بود.

همچنین مجتبی یوسفی نماینده مردم اهواز و عضو کمیسیون عمران مجلس نیز هرگونه تغییر در ژئوپلیتیک و مرزهای جغرافیایی را مغایر با منافع خود می‌داند و بارها بر آن تاکید کرده است، وی گفت: امروز هر کشوری که منافع خود را در تغییر مرزهای ایران ببیند بی‌تردید با عکس‌العمل شدید ایران روبرو خواهد شد. ماجراجویی برخی از کشورهای همسایه در مورد کریدور زنگزور از سوی ایران بی پاسخ نخواهد بود، در معادلات و نوع موضع‌گیری‌های این کشورها و همچنین تغییر در نفوذ منطقه‌ ای ایران به خصوص در شمال کشور و کریدورهای بین‌المللی، هرگونه عکس‌العملی حتی از طرف کشورهایی که به نوعی با ما مراودات داشته باشند، قابل اغماض نیست و باید بدانند که خط قرمز ایران عزت، منافع و اقتدار است.

روح الله متفکر آزاد عضو هیات رییسه مجلس نیز تاکید دارد: سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران عدم تغییر مرزهای بین‌المللی است که به صراحت توسط رهبر معظم انقلاب اعلام شده است. ایران سیاست‌های منجر به جابجایی و انسداد مرزهای بین‌المللی در همسایگی خود را تحمل نخواهد کرد و این موضع قبلا به تمام طرفین گوشزد شده است. دولت جمهوری آذربایجان اگر دغدغه ارتباط با اراضی جمهوری خودمختار نخجوان را دارد باید طبق توافقات فی‌مابین برای تکمیل کریدور ارس تلاش کند.

ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون امور داخلی کشور نیز در خصوص توافق نامه ارمنستان و آذربایجان افزود: در متن توافق، کریدور جدید تحت حاکمیت ارمنستان خواهد بود و در متن نیز حق دسترسی ارمنستان به مرزهای بین المللی از جمله ایران محفوظ است. متن توافق بر تغییر ناپذیری مرزهای بین المللی تاکید دارد و تنها تعهد اجرایی، احداث جاده ۴۳ کیلومتری در امتداد مرزهای ایران توسط شرکت های امریکایی است اما با این حال کشورهای حوزه قفقاز باید توجه داشته باشند که تغییر ژئوپلتیک منطقه خط قرمز جمهوری اسلامی ایران است.

در روزهای اخیر هیاتی از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از مرزهای مشترک کشورمان با جمهوری آذربایجان و ارمنستان بازدید کردند و در این نظارت میدانی که مسئولان منطقه‌ای نیز حضور داشتند، شرایط منطقه و گذرگاه زنگزور و ارس را بررسی کردند و در نهایت قرار شده است کارگروه مرز برای بررسی و رصد دقیق‌تر مسائل در مجلس تشکیل شود، تقویت اقتصاد مرز و دیپلماسی مرز هم یکی از مسائلی است که توسط قوه مقننه و با محوریت کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی پیگیری می‌شود چراکه تحقق این امر می‌تواند موجب خلق ثروت و تقویت مراودات اقتصادی با کشورهای همسایه شود.

این گوشه‌ای از اظهارات و اقدامات نمایندگان در خصوص کریدور زنگزور و دفاع از منافع کشور و ملت است. در کل آنچه برای نمایندگان مجلس در این خصوص حائز اهمیت است، توجه به حضور نیروهای خارجی بویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه قفقاز جنوبی خصوصا نزدیک مرز ایران است که نگرانی‌هایی بابت تغییر ژئوپلیتیکی منطقه ایجاد کرده است اما موضوع تغییر ترانزیتی نیز مهم است. به هر حال هر عاملی که که باعث شود رژِیم صهیونیستی یا آمریکا را به مرزهای ایران نزدیک کند، یک تهدید است و دولت و تمام دستگاه‌های ذی ربط باید نسبت به آن توجه لازم را داشته باشند./

پایان پیام