خبرگزاری خانه ملت

بیش از یک ماه پیش، همزمان با روز نخست دهه کرامت و همزمان با سالروز ولادت باسعادت حضرت فاطمه معصومه (س) آزادراه حرم تا حرم توسط رئیس‌جمهور کلنگ‌زنی و اعلام شد آزادراه از حرم تا حرم بین شهرهای تهران، سمنان، سبزوار و مشهد احداث می‌شود و تا 3 یا 5 سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.

این آزاد‌راه به طول هزار کیلومتر، شش خطه و دو بانده است که حرم حضرت معصومه (س) در قم را به تهران متصل می‌کند و از تهران به سمت گرمسار، سمنان، سبزوار و مشهد مقدس ادامه می‌یابد.

شنیده‌ها حکایت از آن دارد که با ساخت این آزادراه، شاهرود و دامغان به نوعی از مسیر جاده‌ای مشهد دور می‌شوند که این مسئله دلخوری اهالی محترم منطقه و درنتیجه اعتراض نمایندگان آنها در مجلس شورای اسلامی را درپی داشت.

کاظم جلالی هفته گذشته نامه‌ای به حمید بهبهانی، وزیر راه و ترابری نوشت و بار دیگر دراین باره ابراز نگرانی کرد.

در ابتدای این نامه که در روزنامه کویر منتشر شده است، خطاب به وزیر راه آمده است: شنیده‌ها حاکی از آن است که بزرگراه حرم تا حرم با فاصله زیادی از شهرهای شاهرود و دامغان عبور می‌نماید، البته بنده این موضوع را از مدتها قبل شنیده بودم و به همین دلیل طی دیداری حضوری و با تقدیم نامه به حضور ریاست محترم جمهوری نگرانی خودم را از این مسئله و عواقب سوء آن اعلام کردم، اگرچه تاکنون از هیچ مرجع رسمی پاسخ مقتضی مبنی بر محل عبور این بزرگراه نشنیده‌ام اما اگر چنین مسئله‌ای واقعیت داشته باشد، نکاتی را متذکر می‌شوم.

جلالی در ادامه این نامه به 4 نکته اشاره کرده که چنین است:

1- آنچه اینک مطرح است اینکه احتمالاً بزرگراه از حاشیه کویر حاج علی قلی در جنوب شاهرود و دامغان عبور می‌نماید. شاید تصور اولیه این باشد که احداث این مسیر از هزینه کمتری برخوردار است. کارشناسان آگاه و امثال ما که کارشناس نیستیم اما از نزدیک کاملاً با محیط آشنا هستیم، نیک می‌دانیم که کویر مذکور یک شوره زار دارای دریاچه فصلی است که اطراف آن باتلاق وسیع تشکیل می‌شود و در اواخر زمستان و اوایل بهار دامدارانی که به دامنه‌های شمالی کوه‌های جنوبی این کویر کوچ می‌کنند حتی با تراکتور هم به سختی قادر به تردد هستند و در حاشیه جنوبی این کویر حوزه خیس بدون وجود دلتای آبرفتی به دامنه‌های پر شیب کوه‌های مجاور متصل می‌شود. بدون تردید هزینه‌های آماده سازی، زیرسازی و احداث و نگهداری مسیر در چنین محلی بسیار بیشتر از هزینه عبور از حاشیه شهرهای شاهرود و دامغان است.

2- اگر فرض بر این باشد که بزرگراه از حاشیه کویر حاج علی قلی عبور نماید بی‌تردید باید از منطقه پارک ملی توران بگذرد. حتماً مسبوقید که بزرگترین ذخیره‌گاه بیوسفر در خاورمیانه و مهم‌ترین زیستگاه یوز و گورخر آسیایی همین پارک ملی توران است و عبور جاده از این پارک یک معضل بزرگ است و حتماً مغایر با قانون و ضوابط سازمان محیط زیست و منابع طبیعی خواهدبود. بنده مانده‌ام چگونه با معیارهای دوگانه می‌توان عمل کرد. هنگامی که موضوع جاده شاهرود- علی‌آباد مطرح می‌شود بلافاصله سروصدا راه می‌افتد و مسائل زیست محیطی برجسته می‌شود پس در اینجا کجایند طرفداران محیط زیست و جمعیت‌های مردم نهاد؟

3- احداث راهی به طول حدود نهصد کیلومتر بی‌تردید دارای اهدافی همچون ایجاد رفاه، صرفه جویی در مصرف سوخت و زمان و. . . است. یکی یا شاید تنها راه توجیه اقتصادی و مرتفع کردن هزینه‌ها در چنین پروژه ای، افزایش تعداد عابرین از این مسیر است و این هدف میسر نخواهد شد مگر با اتصال به شهرهای متعدد در مسیر. از این هم که بگذریم عدالت حکم می‌کند همه مردم امکان استفاده صحیح و آسان از مسیری که با هزینه بیت‌المال ساخته می‌شود را داشته باشند. با این وصف، عجیب و غیر قابل قبول است اگر این راه از شهرهای پر جمعیت شاهرود، دامغان، نیشابور و. . . گذر نکند. خصوصاً از این دولت عدالت محور هم چنین امری پذیرفتنی نیست.

اگر هم گفته شد گذر از این شهرها باعث اضافه شدن طول مسیر و هزینه خواهد شد پاسخ آن است که:

اولاً استفاده درازمدت نفرات بیشتر از این پروژه این هزینه اضافی را مرتفع می‌کند.

ثانیاً در بند یک به تفصیل آمد که عبور از کویر حاج علی قلی هزینه‌ها را بسیار بیشتر افزایش می‌دهد.

4- جناب آقای وزیر، شما به نحوی واقفید که در ایجاد یک پروژه ملاحظات انسانی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی اصلی‌ترین مؤلفه تعیین‌کننده است. در برخی موارد لازم است به دلیل ملاحظات انسانی، سیاسی و اجتماعی حتی با قبول هزینه‌های اضافی شهری را به عنوان نقطه الزامی در مسیر در نظر بگیرند که البته در خصوص عبور این پروژه از شهرهای شاهرود، دامغان و نیشابور موضوع کاملاً عکس است.

جلالی در پایان نامه خود که در پایگاه اطلاع‌رسانی این نماینده منعکس شده آورده است: در تمام دنیا به خاطر ملاحظات زیست محیطی راه‌ها از مناطق حفاظت شده دور می‌شوند و به خاطر ملاحظات انسانی، سیاسی و اجتماعی حتماً از شهرها عبور می‌کنند اما گویی در خصوص این پروژه قضیه وارونه شده است. از طرف دیگر ظاهراً خسارات جبران ناپذیری به منابع طبیعی و محیط زیست هزینه به حساب نمی‌آید و صد البته حدود یک میلیون شهروند شاهرودی، دامغانی و نیشابوری نیز اصلاً به حساب نمی‌آیند. همچنین دور زدن شهرها به خاطر کم کردن طول مسیر یعنی از دست دادن خیل کثیری از استفاده کنندگان و بازدهی کمتر پروژه و محروم کردن مردم از حقوقشان که کاملاً خلاف عدالت است و نهایتاً اینکه دور زدن شاهرود و دامغان به طمع دوری از هزینه‌های تملک زمین و. . . حتماً مترادف است با افتادن در باتلاق حاج علی قلی و تخریب بزرگترین پارک ملی خاورمیانه.

پاسخ به پیگیری‌های آزاد راه حرم تا حرم

پایگاه اطلاع‌رسانی کاظم جلالی ابتدای این هفته خبری اختصاصی منتشر کرد که به نوعی پاسخ به پیگیری هایش بود. در متن این خبر چنین آمده است:

حسن نوعی اقدم، با ارسال نامه‌ای به اسعدی؛ معاونت برنامه‌ریزی و اقتصاد حمل و نقل و مجیدی، معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، خواستار ارائه توضیحات به نماینده شاهرود در خصوص آزاد راه حرم تا حرم شد. متن نامه وی به شرح ذیل است: در مذاکره حضوری اینجانب با جناب آقای دکتر جلالی، نماینده محترم مردم شاهرود در مجلس شورای اسلامی، ایشان پیگیر علت فاصله زیاد آزاد راه حرم تا حرم از شهرستان شاهرود، علیرغم دستور رئیس‌جمهور محترم بودند. خواهشمند است جهت ارائه پاسخ لازم و اجابت درخواست ایشان بررسی و اقدام لازم به عمل آمده و در اسرع وقت نتیجه را به این معاونت منعکس فرمایند.