یادداشتی از محمدرضا حسیننژاد
لزوم ایمنسازی ساختمانها برای کاهش اثرات زلزله
**"محمدرضا حسیننژاد" نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی طی یادداشتی به تشریح اقدامات لازم برای ایمن سازی ساختمانها برای کاهش اثرات زلزله پرداخته است.
متن یادداشت سخنگوی کمیسیون عمران که در هفتهنامه ارمغان منتشر شده،به این شرح است:
در چندساله اخیر و باتوجه به اینکه مرکز تحقیقات ساختمان وزارت مسکن و شهرسازی یکسری مقررات ملی برای ساختمان درخصوص نحوه ساختمانسازی به ویژه در زمینه ساختمانهای مهم و همچنین ساختمانهای عمومی و مراکز مهم اداری به ویژه در زمینه بهکارگیری اتصالات و بادبندهای ضدزلزله ارائه داد تحول خوبی برای ایمنسازی ساختمانها فراهم شده است.
این قوانین سبب شده تا مهندسین را ملزم کنیم تا در طراحی و همچنین مهندسین ناظر را در نظارت کیفی به سادگی از کنار این مقوله نگذرند و ایمنی در ساختمان دستخوش بسازبفروشیها نشود.
در این آییننامهها پایههای محاسباتی را وضع کردند و براساس آن حتی آزمونهایی برای مهندسان ناظر وضع کردند که براساس نمره هر یک چه ساختمانهایی مثلاً از یک تا سهطبقه و یا سه طبقه تا 10 طبقه و همینطور بیشتر از آن را چه کسانی با چه اطلاعاتی میتوانند نظارت کنند.
اما همه این اقدامات به معنای آن نیست که ما همچنان بازرسیهای خود را تقویت و بیشتر نکنیم. یکی از مؤلفههای مهمی که مهندسان و کارفرماهای ما از یکسو و مردم نیز به عنوان اصلیترین مصرفکنندگان مسکن از سوی دیگر باید به آن توجه کنند. موضوع مهم این است که دیگر نباید به شیوه سنتی و با مصالح سنتی سابق ساختمانسازی کرد.
در حال حاضر کارشناسان رشته عمران و متخصصینی که بر موضوع زلزله و ساخت ساختمانهای ضدزلزله کار میکنند بر این تأکید دارند که جرم ساختمان باید کاهش پیدا کند. این کاهش جرم نیازمند به کارگیری مصالح آزمایش شده جدید و مدرن نیز هست. ضمن آنکه هرچه جرم ساختمان کاهش پیدا کند آن ساختمان در برابر زلزلههای افقی و عمودی مقاومتر و آسیبهای وارده به ساکنان آن کمتر خواهد بود.
تصور کنید استفاده از تیرآهن و مصالح سنگین دیگر در برابر زلزله چه آواری را بر ساکنان فرود میآورد. هماینک برای نمونه میتوان به نمونههایی از ساختمانسازیهای ضدزلزله در پرند تهران اشاره کرد که مسکن مهر برای توسعه فضاهای مسکونی از این الگو در آنجا استفاده کرده است.
اما به جز ساختمانهای مسکونی ما باید به سرعت مراکز مهم و حیاتی خود که اتفاقاً باید در زمان زلزله کمکرسان به بقیه باشند را بهینهسازی کنیم. از این جمله ساختمان استقرار آتشنشانی، مساجد، مراکز درمانی و اورژانس، ثبت اسناد و سازمانهای تصمیمگیرنده است که باید ساختمانهای ضدزلزله و ساخته شده به شیوه نوین داشته باشند.
حال که شاهد آن هستیم که زنگ زلزله به صورتی مستمر در مراکز مرکزی و جنوبی کشور در استان کرمان و فارس به گوش میرسد حق آن است که بیشتر به مقوله ایمنی ساختمانهایمان به ویژه در تهران بپردازیم. این نکته بسیار حیاتی را نباید از ذهن دور کنیم که به جز ساختمانسازی نیاز به فضاسازیهای تعریفشده برای زلزله داریم. فضاهای بازی که بتوان به راحتی مردم را در آن اسکان موقت داد و امکان نشست و برخاست هلیکوپتر را هم داشته باشد.
این فضاسازیها باید در دستور کار مدیران شهری چه در تهران و چه در سایر شهرهایی که سابقه زلزله در خود دارند باید قرار گیرد و به ویژه بهسازی و توسعه معابر باید در دستور کار مدیران شهری قرار گیرد.
به عنوان یک متخصص عمران و شهرسازی از مردم و دستاندرکاران ساختمانسازی میخواهم از به کارگیری نماهایی که خود در تشدید خطر نقش دارند بپرهیزند و هرچقدر این نماها به زیبایی ساختمان کمک کند اما از روشهای دیگری بهره بگیرند. مثلاً به کارگیری شیشه در نما از وضعیتهای خطرناکی است که پیشبینی میشود در زمان وقوع زلزله خود موجب تشدید تلفات شود.