خبرگزاری خانه ملت

به گزارش خبرنگار اجتماعی خانه ملت، چهارشنبه سوری پیش از آنکه چهارشنبه سوزی شود از دل قصه‌ها و افسانه‌ها بر آمده بود و در دل مردم جای باز کرده بود. آیین سنتی آخرین چهارشنبه سال که در گذر زمان از شال انداختن و پریدن از روی آتش جای خود را به شادی‌های خطر آفرین داده و هر سال تعداد زیادی مصدوم روی دست مان بر جای می‌گذارد.

تلفات آخرین چهارشنبه پارسال به مدد کرونا در مقایسه با سال‌های قبل کاهش قابل توجهی داشت اما آنگونه که از شواهد و قرائن بر می‌آید جوانان با فشفشه‌های خود کمر همت بسته‌اند تا آمار کاهشی تلفات پارسال را جبران کنند. تلفاتی که باری اضافه روی دوش کادر درمان می‌گذارد تا در شرایطی که بیمارستان‌ها مملو از بیماران کرونایی است بخش اورژانس بیمارستان را شلوغ‌تر کند فراموش نکنیم در حوادث مربوط به چهارشنبه آخر سال کوچک‌ترین خطا، بزرگ‌ترین حوادث را به همراه می‌آورد.

 فلسفه چهارشنبه سوری در چند خط 

در شاهنامه فردوسی اشاره‌هایی درباره بزم چهارشنبه‌ای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان دهنده کهن بودن جشن چهارشنبه‌سوری است. مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده‌ است. واژه «چهارشنبه‌سوری» از دو واژه چهارشنبه که نام یکی از روزهای هفته ‌است و سوری که به معنی سرخ ساخته شده‌ برگرفته شده است. طبق قصه‌ها در آیین باستان چنین روزی آتش بزرگی بر افروخته می‌شود که تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می‌شود که این آتش معمولاً در بعد از ظهر زمانی که مردم آتش روشن می‌کنند و از روی آن می‌پرند آغاز می‌شود و در زمان پریدن می‌خوانند: «زردی من از تو، سرخی تو از من».برگزاری این مراسم نشان از تطهیر و پاک‌سازی بود که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد.

در حال حاضر آیین سنتی چهارشنبه سوری تبدیل به یک نگرانی بزرگ برای خانواده‌ها شده است، کودکان و نوجوانان به دلیل عدم درک درست از فلسفه چهارشنبه سوری اقدام به رفتارهای هیجانی خطر آفرینی می‌کنند که یک عمر پشیمانی به همراه دارد و تمام آیین‌های سنتی جای خود را به رفتارهای هیجانی پر خطر داده که این نشان از بی توجهی به آیین‌ها و سنت‌های قدیمی است که در گذر زمان به دست فراموشی سپرده شده است.

از التماس وزیر تا اتمام حجت پلیس

کرونا به قدری کادر درمانی کشور را در طول یکسال اخیر خسته کرده که وزیر بهداشت بارها از مردم درخواست و خواهش تا التماس کرده که با رفتارهای پرخطر از مسافرت به طور جد پرهیز کنند فارغ از اینکه امروزه مردم با حضور در بازارهای شلوغ شهر بدون ترس به استقبال بهار می‌روند و گاه‌گاهی هم با ترکاندن نارنجک دست ساز و ترقه اعلام وجود می‌کنند که هنوز ترسی از کرونا ندارند!

گویا اعداد و ارقام مرگ‌های کرونایی برای اکثریت مردم امری عادی شده است که خیال چشم پوشی از دورهمی چهارشنبه سوری و نوروز را ندارند هنوز خاطرات تلخ آخرین چهارشنبه پایان سال 98 فراموش نشده است که با هشدارهای وزارت بهداشت تا اتمام حجت پلیس روبرو هستیم.

 حامد نائیجی مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پزشکی قانونی کشور در روزهای گذشته نسبت به خطرات برگزاری چهارشنبه سوری در اوج کرونا به هموطنان هشدار داده و می‌گوید: سازمان پزشکی قانونی کشور با تاکید بر افزایش تلفات چهارشنبه سوری در سال گذشته، در خصوص حوادث این شب که عمدتا ناشی از به کارگیری وسایل خطرناک و مواد محترقه است. طبق آخرین آمار در حوادث چهارشنبه سوری سال گذشته پنج نفر از هموطنان (۴ مرد و یک زن) جان خود را از دست دادند در حالیکه این رقم در مدت مشابه سال قبل از آن، سه نفر گزارش شده بود.

تمام هشدارها به همین جا ختم نشد سردار حسین رحیمی رئیس پلیس تهران درباره برخورد با اراذل و اوباش که در شب چهارشنبه آخر سال اقدام به ایجاد مزاحمت می‌کنند، تاکید می‌کند: قبل از آخرین چهارشنبه سال طرح اقتدار اجرا خواهد شد و برخورد جدی، قاطع و قانونی به متخلفان و اراذل و اوباش در شب چهارشنبه آخر سال صورت خواهد کرد.

 غلامرضا منتظری نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در مورد برگزاری چهارشنبه پایان سال به خبرنگار خانه ملت می‌گوید: سنت‌هایی داریم که از گذشتگان به یادگار مانده است ممکن است به برخی از این سنت‌‌های پیشین نقدهایی هم وارد باشد باید علاوه بر رفع کم و کاستی‌ها، آنها را حفظ کنیم اگر هم نقدی بر آنها است اصلاح کنیم.

وی ادامه می‌دهد: هنر پاک کردن صورت مسئله نیست باید از فرصت‌ها استفاده بهینه‌ای کنیم متاسفانه امروزه سنتی مانند چهارشنبه سوری در سایه کم توجهی تبدیل به یک تهدید شده است که در طول تاریخ شاهد تغییر سنت‌ها و آیین‌ها در برگزاری مراسمات قدیمی بودیم.

چهارشنبه سوری در گذر زمان تبدیل به چهارشنبه سوزی شد

نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی می‌افزاید: دورهمی چهارشنبه سوری در گذشته با سنت‌ها و آئین‌های خاصی با دوستان و آشنایان برگزار می‌شد ولی امروزه جای خود را به روش‌هایی داده که منجر به افزایش آلودگی محیط زیست و تهدیدی برای سلامتی جسمی و روحی افراد شده است. چهارشنبه سوری در گذر زمان تبدیل به چهارشنبه سوزی شده است.

منتظری تاکید می‌کند: در سال‌های اخیر برگزاری چهارشنبه سوری فقط منجر به شکل‌گیری آسیب‌های اجتماعی و بهداشتی است بویژه از سال گذشته که در شرایط خاصی به سر می‌بریم برگزاری این مراسم به صورت دورهمی ممکن نیست و برای نوجوانان و جوانان که دلبسته برگزاری چنین مراسمی هستند باید شرایط به گونه‌ای مهیا شود که منجر به آسیب نشود. فراموش نکنیم چهارشنبه سوری هر ساله تکرار می‌شود اما در شرایط کنونی کنترل بیماری کرونا و سلامتی مردم ارجحیت دارد به تمام مراسمات و دورهمی‌ها، برگزاری این مراسم می‌تواند دو راهی مسیر درست و اشتباه باشد و مقدمه‌ای برای عزیمت به بیمارستان‌ها و یا پایان بخشیدن به زندگی خود و دیگران باشد.

غروب آخرین سه شنبه سال به عنوان یکی از آثار ناملموس فرهنگی ایرانیان است که از گذشته‌های دور نسل به نسل منتقل شده و در گذر زمان دچار تغییرات اساسی بوده و از ماهیت دیرینه خود فاصله گرفته است

وی ادامه داد: غروب آخرین سه شنبه سال به عنوان یکی از آثار ناملموس فرهنگی ایرانیان است که از گذشته‌های دور نسل به نسل منتقل شده و در گذر زمان دچار تغییرات اساسی بوده و از ماهیت دیرینه خود فاصله گرفته است، یکی از متداولترین مراسم چنین روزی روشن کردن آتش بود که با شعرخوانی و پریدن از روی آن برگزار می‌شود، این آئین برگرفته از سنت زرتشتیان بوده که با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال برگزار می‌شود و نشات گرفته از اعتقاداتی نظیر پاکی آب، خاک، باد و آتش است که همگی مقدس و پاک هستند.

طراحی مدل‌هایی برای مسائل اجتماعی و فرهنگی

نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در ادامه تاکید می‌کند: برای فرهنگ‌سازی در مورد مسائل اجتماعی و فرهنگی باید مدل‌هایی را در کشور طراحی کنیم که با نشاط و طراوت نوجوانان و جوانان همسو و هم جهت باشد ما نمی‌توانیم چنین سنت قدیمی را تعطیل کنیم، مراسمی که در گذر زمان دچار تغییرات اساسی شده‌اند باید به نوع احسن برگزار شود.

در ادامه محمد علی محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت و درمان پزشکی در مورد برگزاری مراسم سنتی چهارشنبه سوری در شرایط کرونایی به خانه ملت می‌گوید: در چند سال‌ اخیر روز چهارشنبه سوری شاهد تغییر رفتارهای بخصوصی از طرف مردم هستیم که نشان می‌دهند مردم به بلوغ فکری رسیده‌اند، باید بیاموزیم برای چند ساعت شاد بودن یک عمر پشیمانی به بار نیاوریم این شادی‌ها زودگذر هستند، اما گاهی به ضرر زندگی خود و دیگران تمام می‌شود و یک عمر پشیمانی به بار می‌آورد.

نماینده مردم چالوس، نوشهر و کلاردشت در مجلس شورای اسلامی می‌افزاید: از قدیم الایام دورهمی چهارشنبه سوری با حضور در جمع بزرگان و صله رحم برگزار می‌شد متاسفانه در طی یکسال اخیر تمام این دورهمی‌های فامیلی و دوستانه به دلیل شیوع کرونا تعطیل شده است و هشدارهای متعددی در این باره داده می‌شود که گاهی تعدادی از مردم با گوش دل شنونده بودند و عده‌ای بی تفاوت به تمام هشدارها؛ امیدواریم برای چند ساعت شادی، شروع سال جدید را به حسرت نبودن‌ها تبدیل نکنیم .

بارها از تریبون‌های مختلف عنوان کرده‌ایم که کرونا رفتار ثابتی نداشته و بی‌رحمانه بدون توجه به شرایط زندگی و موقعیت اجتماعی افراد جان بسیاری از افراد را گرفته است

نماینده مردم در مجلس یازدهم تاکید می‌کند: بارها از تریبون‌های مختلف عنوان کرده‌ایم که کرونا رفتار ثابتی نداشته و بی‌رحمانه بدون توجه به شرایط زندگی و موقعیت اجتماعی افراد جان بسیاری از افراد را گرفته است ، در طول یک سال اخیر این رفتار نامفهوم کووید۱۹ نشان داده که افراد بهبود یافته احتمال ابتلا دوباره آنها وجود دارد و بر همین اساس از دورهمی‌های دوستانه و خانوادگی فاصله بگیریم.

ایثارگری کادر درمانی فراموش نشدنی است

محسنی بندپی با اشاره به ایثارگری کادر درمانی در طی یکسال اخیر می‌گوید: ایثارگری کادر درمانی کشور نشان داد که تا پای جان ایستاده‌اند؛ در طول یکسال اخیر شاهد شهادت پرستارانی بودیم که جان خود و فرزندانشان را دادند تا من و شما در سلامت باشیم پاسخ این از خود گذشتگی را چگونه می‌توانیم بپردازیم. بیایید از شادی‌های زودگذر که باری بر دوش کادر درمانی است فاصله بگیریم.

در همین راستا سید محمد پاک‌مهر نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با انتقاد از برگزاری چهارشنبه سوری در شرایط کرونایی به خانه ملت می‌گوید: روز چهارشنبه سوری، نوروز، شب یلدا و ….از جمله مراسم کهن ایرانیان است که با شادی و دورهمی گره خورده است که نشان از فرهنگ غنی ایرانیان در کل جهان دارد اما باید بپذیریم از سال گذشته شرایط کل کشور عادی نیست و هر گونه تجمع عواقب جبران ناپذیری را به همراه دارد.

نماینده مردم بجنورد، مانه و سملقان، گرمه و جاجرم و راز و جرگلان در مجلس شورای اسلامی می‌افزاید: برگزاری مراسم دورهمی چهارشنبه سوری در طول تاریخ دستخوش تغییرات اساسی قرار گرفته است، در سنت دیرینه ایرانیان با روشن کردن آتشی کوچک که نشان از گرما و سلامتی بود مردم این مراسم را برگزار می‌کردند و به استقبال بهار می‌رفتند اما به مرور زمان این مراسم شکل دیرینه خود را از دست داده است. امروزه مواد محترقه با صدای مهیب جای تمام سنت‌ها، آداب و رسوم قدیمی چهارشنبه پایان سال را گرفته است که این موضوع آسیب‌های متعددی به همراه دارد و گاهی به قیمت جان افراد تمام می‌شود، برگزاری چهارشنبه سوری به این روش کامل اشتباه است. بماند بیماری کرونا تهدیدی برای دورهمی چهارشنبه سوری است.

 برگزاری چهارشنبه سوری سوار کردن بحران روی بحران است

نماینده مردم در مجلس یازدهم ادامه می‌دهد: برگزاری شادی‌های خطرناک در شب چهارشنبه سوری در شرایط کرونایی سوار کردن بحران روی بحران است، مردم تا می‌توانند از برگزاری دورهمی چهارشنبه سوری و نوروز خودداری کنند. از سال گذشته کشور درگیر بیماری کرونا شده تمام کادر درمانی خسته از تلاش شبانه روزی در طی یکسال گذشته هستند در چنین شرایطی با رفتارهای پرخطر باعث رشد بیماری و آسیب رساندن به دیگران نباشیم.

در حال حاضر درمانگاههای کشور به دلیل شیوع کرونا بسیار شلوغ هستند آسیب دیدن به واسطه برگزاری مراسم پرخطر چهارشنبه سوری منجر به شدت گیری بیماری خواهد بود

پاک‌مهر تصریح می‌کند: در حال حاضر درمانگاههای کشور به دلیل شیوع کرونا بسیار شلوغ هستند آسیب دیدن به واسطه برگزاری مراسم پرخطر چهارشنبه سوری منجر به شدت گیری بیماری خواهد بود. رجوع به درمانگاهها در این اوضاع یا منجر به انتقال بیماری می‌شود و یا ابتلا به بیماری؛ بر همین اساس با رفتارهای پر خطر از قبیل آتش سوزی، انفجار نارنجک دست ساز، فشفشه سوزندان باعث بحرانی شدن شرایط سلامت کشور می‌شود.

نقش محوریت رسانه ملی در کاهش آسیب‌ها  غیر قابل انکار است

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم ادامه می‌دهد: بدون شک نقش رسانه‌ها علی الخصوص رسانه ملی در کاهش آسیب‌های چهارشنبه پایان سال غیر قابل انکار است، باید سنت فراموش شده چهارشنبه سوری که نشان از شروع بهار و زندگی می‌دهد فرهنگ‌سازی شود و در مرحله بعد با اطلاع رسانی درست نوجوانان را از خطرات شادی‌های آسیب رسان آگاه کنیم تا به میزان بسیاری باعث کاهش آسیب‌ها شویم و نهادهایی مثل کادر درمانی و نیروی انتظامی، سازمان بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی،پدافند غیرعامل و ستاد ملی کرونا همگی نقش اثر گذاری در کاهش آسیب‌های برگزاری سنت تغییر یافته چهارشنبه سوری خواهند داشت.

نماینده مردم در مجلس یازهم  می‌گوید: در روزهای پایانی سال ۹۸ شاهد کاهش۵۰ درصدی تلفات کشته‌ها و مصدومان برگزار کننده مراسم چهارشنبه سوری نسبت به سال۹۷ بودیم اما مصدومان و قطع عضو نسبتا زیاد بوده است. امیدواریم تمام سازمان‌های نامبرده شده با محوریت صدا و سیما  تلاش کنند تا شاهد اتفاقات ناخوشایند نباشیم. 

کلام پایانی؛ به نظر می‌رسد نگاه مثبتی به چهارشنبه سوری نشده است که در طول تاریخ دستخوش تغییرات اساسی قرار گرفته است. امروزه شاهد آتش سوزی‌های مهیب و شادی‌های خطرآفرین هستیم، هر کشوری با سنت‌ها و آئین‌هایی که دارد از سایر کشورها متمایز می‌شود و این فرهنگ و آداب و رسوم است که هر کشوری را در سطح جهانی معرفی می‌کند بر همین اساس باید به گونه‌ای فلسفه چهارشنبه سوری نسل به نسل منتقل شود که معرف ایران کهن با تمدن غنی در کل جهان باشد.

گزارشگر محبوبه اشرفی پیمان