خبرگزاری خانه ملت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، نشستی تحت عنوان "نوآوری را برای چه می خواهیم" در پاویون مرکز نوآوری و خانه خلاق قوه مقننه و حاشیه دوازدهمین نمایشگاه اینوتکس با حضور علی چاپرک عضو هیات علمی پژوهشگاه نیرو، آرمان خالدی عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فناوری، سینا شیخی مدیر گروه مشارکت ها و سرمایه اجتماعی مرکز پژوهش های مجلس و فرهاد بیانی عضو هیات علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.

علی چاپرک عضو هیات علمی پژوهشگاه نیرو در آغاز این نشست، گفت: اینکه ما نوآوری را برای چه می خواهیم و این سوال از جانب چه کسی مطرح می شود تا زمانی که این موضوع را تعیین نکنیم نمی توان به آن پاسخ داد و اگر این سوال را شرکت های دانش بنیان یا نهاد مردمی و حاکمیت بپرسد جواب های آن متفاوت است و دولت و حاکمیت در جایی به این موضوع ورود می کند که کالای عمومی مطرح و خیر عمومی از شخصی بیشتر باشد؛ طی این سال ها با تمام انرژی هر چه جلوتر رفتیم وضعیت در این رابطه بدتر شد و به ایدوئولوژی فناورانه رسیدیم و ما باید فناوری را برای فناوری بخواهیم نه اقتصاد و دستگاه های مربوطه در این مسیر چندان موفق نبوده اند.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم شاخص و تعداد شرکت های فناورانه را در نظر بگیریم این موضوع در اولویت نیست بلکه باید ببینیم که تا چه اندازه در GDP، اقتصاد و رفع مشکلات کشور موثر بوده است.

چاپرک یادآور شد: اینکه کالایی تولید می شود اما فروخته نمی شود به دلیل عدم اعتماد عمومی است و برای اینکه بتوان نوآوری را بهبود دهیم باید اعتماد عمومی را افزایش، روابط بین المللی را بهبود و سراسیمگی نیز نداشته باشیم و این موارد شروط لازم برای دستیابی به نوآوری است و در واقع نوآوری بسته ای است که حکمرانی، شفافیت و اعتماد عمومی می خواهد و نیاز است حاکمیت از توسعه فناورانه بدون توسعه اجتماعی و سیاسی دست بردارد؛ در این رابطه داریم به بن بست نزدیک می شویم و باید به سمت اصلاح سیاست ها و تغییرات اساسی گام برداریم.

عضو هیات علمی پژوهشگاه نیرو افزود: باید از متن عبور کرد و به گفت وگو روی بیاوریم تا از دل گفت وگوی همدلانه شاهد بروز علم باشیم.

سینا شیخی مدیر گروه مشارکت ها و سرمایه اجتماعی مرکز پژوهش های مجلس در ادامه این نشست، گفت: دقیق کردن پرسش آغاز مسئله علم است. باید بدانیم امر نو را برای چه می خواهیم و اساسا امر نو چیست؟ برای فهم این پرسش باید نسبت ما با گذشته و حال مشخص شود. اینکه دیگران به دنبال امر نوو تکنولوژی باشند موجب نمی‌شود ما نیز به دنبال آن برویم و تکنولوژی فرع یک نگاه به عالم و پاسخ به درخواست سرعت در زندگی انسان مدرن است؛ آیا ما احساس کمبود وقت و منابع داریم که به دنبال افزایش بهره وری از طریق تکنیک هستیم؟ مراکز سیاست گذاری و علمی ما چگونه این ضرورت را با یکدیگر در میان می گذارند؟

وی با انتقاد از اینکه در جامعه سراسیمه ای زندگی می کنیم که فرصت توجه به امر نو را ندارند و ویترینی به این موضوع نگاه می شود، افزود: برای توجه به آینده نیازمندی فراغت و تامل هستیم. جامعه‌ای که دچار روزمرگی، سراسیمگی و آشفتگی ذهنی شده باشد و فشار اقتصادی تمام هم و غم فرد را متوجه کار بیشتر و کسب درآمد کند امکان تامل برای توجه به آینده ندارد و صرفا به دنبال حل معضلات در افق کوتاه مدت است.

شیخی با تاکید بر اینکه برای نوآوری نیاز به برنامه منسجم و همه جانبه در رابطه با مسائل مهم داریم، یادآور شد: تدوین یک برنامه توسعه نوآورانه و آینده نگرانه علاوه بر موارد پیش‌گفته به یک جامعه آرام و با امنیت ذهنی نیاز دارد و یک توسعه موفق دولت قوی و جامعه قوی را توامان می‌خواهد البته دولت قوی باید با حاکمیت قانون و درک صحیح از وضعیت جامعه، ابعاد مختلف اجتماعی و سیاسی و اقتصادی را در کنار یکدیگر پیش ببرد؛ یکجانبه‌نگری در ساحت اقتصادی مانع از نوآوری در عرصه های اجتماعی و فرهنگی می شود و از قضا ما در همین موارد دچار چالش می‌شویم و از سوی دیگر تقویت جامعه نیز باید مدنظر سیاست گذاران باشد و شکوفایی جامعه جز در سایه نهادمندی اجتماعی و آموزش صحیح رخ نخواهد داد.

آرمان خالدی عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فناوری هم در ادامه این نشست، با یادآوری اینکه ما نوآوری را برای بهبود وضعیت اقتصادی و رفاه می خواهیم، گفت: مسئله این است که اثر این فعالیت ها را می توان در سطح جامعه مشاهده کرد یا خیر؛ تولید مهارت ابتدا و تجاری سازی انتهای زنجیره است و ما بر روی سیاست های فناورانه متمرکز شدیم اما نوآوری را مدنظر قرار ندادیم در حالی که صرفا نباید بر روی ارتقای مباحث فناورانه تمرکز کرد.

وی افزود: هزینه زیادی از جیب ملت و از بودجه برای برخی شرکت های دانش بنیان پرداخت می شود اما متاسفانه نتایج و دستاورد آن را مدنظر قرار نمی دهیم در این رابطه سیاست های سایر کشورها به مرور زمان تغییر پیدا می کند اما در کشور ما سیاست علم و فناوری را مدنظر قرار نمی دهیم و به بازار توجه می کنیم در این رابطه بهتر است اعتبارات مالی در اختیار شرکت های بزرگ دانش بنیان قرار داده شود تا فناوری تجاری باشد.

فرهاد بیانی عضو هیات علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در ادامه این نشست، گفت: نوآوری و خلاقیت مانند هر پدیده ای اگرچه نمود فردی دارد اما زمینه های ساختاری در خروج انسانی هم دارد و تعیین کننده است در جامعه ما به ویژه دانشگاهی و سیاست گذار این رابطه دیده نمی شود؛ در هر مسئله اجتماعی، اقتصادی و حکمرانی به افرادی می رسیم و از افرادی صحبت می کنیم که چرخ دنده ها را دچار مشکلات کرده اند و از زمینه های ساختاری دور هستند در ساختار بروکراتیک و بروکراسی که دست شما را می بندد سخن گفتن از اندیشه خلاق با واقعیت فاصله دارد و در نگاه های سیاست گذاران و مدیران عقل خود بنیاد و آزاد اندیش باید مورد توجه باشد؛ در هر جامعه ای باید تعادل بین دولت، بازار و جامعه ایجاد شود و این سه بال اصلی در جامعه است و اگر تعادل بهم بخورد و عقلانیت دچار آسیب شود خلاقیت رخ نمی دهد، متاسفانه دولت و بازار فربه شده اند اما جامعه تکیده و ضعیف شده و همچنین امر سیاسی و اقتصادی به ضرر امر اجتماعی فربه شده است در حالی که تحقق خلاقیت و نوآوری نیازمند ایجاد تعادل است.

وی یادآور شد: تصمیم گیری ها و تصمیم سازی ها در جامعه هیچ گاه دانش محور و پژوهش محور نبوده است و وقتی شایسته سالاری مدنظر قرار نگرفته از دل افراد ناکارآمد و ساختارهای معیوب چیزی بیرون نمی آید و برای تفکر خلاق نیازمند انسان های خلاق هستیم و خلاقیت محصول جامعه و نگاه حق مدار است و مشکلات و عدم خلاقیت محصول جامعه تکلیف مدار است متاسفانه دانشگاه ها و آموزش و پرورش نیز به این موضوع توجهی نمی کنند./

پایان پیام