خبرگزاری خانه ملت

خبرگزاری خانه ملت-محبوبه اشرفی پیمان: سال‌ها بی توجهی، امروز با شدت گرفتن بیماری‌های مختلف، مردم گیلان را بیش از هر زمان دیگر نگران کرده است، مردم روستاهای موشنگا،کچاو، جوکلبندان و گلسرک سراوان بیش از همه نگرانند، سرازیر شدن شبانه خروار خروار زباله و پسماند در سراوان دیگر کار را از دلسوزی برای طبیعت گذرانده است و این بار جان مردم در خطر است.

معضل ۴۰ ساله زباله‌های سراوان گیلان ابعاد گوناگونی از مشکلات را در سطح استانی و ملی به همراه داشته است، به گونه‌ای که در حال حاضر چندین نقطه از جنگل‌های هیرکانی را درگیر کرده است، مردم برای سروسامان دادن زباله‌ها از روز ۳۱ فروردین ماه خودجوش با تحصن راه کامیون‌های حمل زباله را بسته و مانع از ورود پسماندها به منطقه سراوان شدند که متاسفانه این اعتراضات با درگیری‌هایی به پایان رسید؛ روزانه نزدیک به یک هزار تن زباله وارد این منطقه جنگلی می‌شود. حجم زباله انباشت شده در سراوان با گذشت نزدیک به  40 سال به یک میلیون تن رسیده است، این روند طی سال‌های اخیر ادامه داشته به گونه‌ای که حدود ۱۶ هکتار از جنگل‌‌های منطقه پوشیده از زباله شده و در بعضی از مناطق ارتفاع زباله ها  تا ۹۰ متر هم می‌رسد.

نگرانی سایر شهرها از هجوم زباله‌ها

این اعتراضات تنها مربوط به مردم سراوان نیست بلکه مردم رشت و انزلی هم دل‌نگران‌ رودخانه زرجوب و گوهر رود و تالاب انزلی هستند، شدت گیری این معضل محیط زیست طی یک دهه گذشته با اعتراضات مختلف به گوش مقامات مسئول در سطح  استانی و کشوری رسیده است، معضلی که سلامتی مردم را به خطر انداخته است، آب‌های زیرزمینی به واسطه دفن نادرست و سوزاندن زباله‌ها آلوده‌ شده وده‌ها نفر از ساکنان حوالی سروان به بیماری‌های مختلف پوستی، گوارش و حتی سرطان دچار شده‌اند. دیدن نام گیلان در بالای لیست مبتلایان مرگ با سرطان بسیار غم انگیز است.

محیط زیست را با تقلب نجات دهید

 دانش آموز اگر سوالی را بلد نباشد برگه سوالات را پاره نمی‌کند بلکه از روی دست دیگران تقلب می‌کند. متاسفانه در طی سال‌های اخیر مدیران تدبیر لازم را برای حل مشکل پسماند اندیشه نکرده و حتی از روی دست سایر کشورهای پیشرفته هم سرمشق نگرفتند. 

امروزه زباله به عنوان طلای کثیف شناخته می‌شود؛ از پسماندها برای تولید انرژی، بازیافت فلزات گرانبها، و تولید کود و کمپوست‌های کشاورزی استفاده می‌شود. این کار علاوه بر نجات محیط زیست از دست شیرابه‌های سمی اشتغالزایی و ثروت آفرینی هم می‌کند

امروزه زباله به عنوان طلای کثیف شناخته می‌شود؛ از پسماندها برای تولید انرژی، بازیافت فلزات گرانبها، تولید کود و کمپوست‌های کشاورزی استفاده می‌شود. این کار علاوه بر نجات محیط زیست از دست شیرابه‌های سمی، اشتغالزایی و ثروت آفرینی هم می‌کند.

 براساس ماده ۱۲ قانون مدیریت پسماند، وزارت کشور، سازمان محیط‌زیست و منابع طبیعی بایستی زمین برای دفن زباله در اختیار شهرداری‌ها به‌ عنوان بهره‌بردار قرار دهند. اما چرا در طول ۴۰ سال زمینی دیگر برای پسماندهای سراوان تعریف نشده است؟ حتی در طول این سال‌ها کوچکترین عکس العملی برای خواسته مردم صورت نگرفته است. 

بیم مردم گیلان از مقصد بعدی زباله‌هاست

پس از اعتراض مردم سراوان اسدالله عباسی استاندار گیلان وعده داده تا پایان سال هیچ زباله‌ای به سراوان منتقل نشود. این اظهار نظر برای ساکنان سایر شهرستان ها این سوال را بوجود آورده که مقصد بعدی زباله‌ها کجاست؟

اظهارنظرهای غیرکارشناسی، مناطق مرزی استان گیلان و استان قزوین را مقصد بعدی پسماندها معرفی می‌کنند. انتقال پسماند از استانی به استان دیگر دور از باور است. اما زمزمه‌های حمل زباله‌ها از سراوان به منجیل و لوشان شنیده می‌شود، این پاک کردن صورت مسئله به جای حل مسئله؛ حلال مشکل سراوان نیست.این اتفاق نوعی بی تدبیری است که می‌تواند صدای اعتراض ساکنان سراوان را خاموش کرده و صدای اعتراض مردم شهرستان رودبار را بلند کند.

سیدکاظم دلخوش اباتری عضو مجمع نمایندگان استان گیلان در مورد معضل پسماندهای سراوان به خبرگزاری خانه ملت می‌گوید: حدودا هزار میلیارد تومان در دوره هشتم مجلس شورای اسلامی برای سروسامان دادن زباله‌ها وپسماندها در نظر گرفته  شده بود و حتی شاهد ورود سرمایه گذار خارجی برای رفع این مشکل به واسطه ایجاد کارخانه زباله سوز و تبدیل پسماندها به انرژی بودیم که هر کدام به دلایل نامعلومی به نتیجه مطلوب نرسید، چند مشکل اصلی به بحرانی شدن ماجرا دامن زده است یکی عدم وجود مدیریت شهری ثابت در استان گیلان و تغییر پست‌های واگذاری به مسئولان از متولیان شورای شهر و شهرداری گرفته تا استانداری، این مسئله باید به واسطه مسئولان اجرایی استان، مورد پیگیری قرار گیرد و با تشکیل کارگروه هایی از دولت بخواهند با برگزاری جلساتی این مشکل ۴۰ ساله رفع شود.

 اختصاص هزار میلیارد تومان برای حل مشکلات محیط زیستی گیلان

نماینده مردم صومعه سرا در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در بودجه سال ۱۴۰۱ دقیقا هزار میلیارد تومان اعتبار برای حل معضلات محیط زیست به شهرداری اختصاص داده شده، ضمن اینکه در تبصره‌های مختلف دیگر هم اعتباراتی برای این مشکل در نظر گرفته شد. اختلاف شهرداری و بخش خصوصی منجر شد که  این مسئله بدون سرانجام در جای خود باقی بماند، تاوان این اختلافات را نباید مردم بپردازند. مدیران و مسئولان اجرایی باید اقداماتی برای حل این مسئله داشته باشند.

امکان تحقیق و تفحص علیه شهرداری برای حل پسماندهای سراوان

دلخوش با اشاره به موازی کاری دستگاه‌ها در مسئله پسماندها یادآوری می‌کند: موازی کاری مسئولان استانی، پراکندگی در کار، عدم تصمیم گیری درست و عدم ارتباط با مدیران کشوری از جمله معضلاتی است که نه تنها به سرانجام درستی نرسید بلکه منجر به بحرانی شدن ماجرا شده است، در سفری که رییس جمهور به استان گیلان داشته‌اند موضوع پسماندها، ساماندهی رودخانه‌ها و تالاب‌ها و بسیاری از موضوعات محیط زیستی مطرح شده است اگر بی توجهی‌ها ادامه داشته باشد مجلس از مسیر تحقیق و تفحص علیه شهرداری و سایر دستگاهها ورود خواهد کرد.

 مدیران عملیاتی وارد میدان شوند

سخنگوی کمیسیون قضایی با اشاره به عملکرد مدیریت بحران در این شرایط تاکید می‌کند: فعالیت مدیریت بحران در استان در این شرایط بسیار حائز اهمیت است، مدیریت شهری قبل از اینکه تبلیغات کند باید به صورت عملیاتی وارد بحث شوند، در حال حاضر سوال اینجاست مبلغ هزار میلیارد اعتبار پرداخته شده دوره هشتم در کجا صرف شده است و اعتبار اختصاص داده شده چگونه هزینه خواهد شد؟ وزارت کشور باید پاسخگو باشد و مستقیما به این مسئله ورود کند اگر امروز این معضل به صورت استانی حل نشود، بی شک تبعات دیگری را به دنبال خواهد داشت.

ورود ضرب العجلی نمایندگان گیلان به معضل سراوان

عضو مجمع نمایندگان استان گیلان تصریح می‌کند: اعتراضات چند روز مردم موضوع به حقی است، باید نمایندگان مجلس با مسئولان دولتی هرچه سریعتر ورود کنند چراکه امروز شاهد رشد بیماری در بین اهالی آن منطقه هستیم و همین مسئله می‌تواند بحران‌های دیگری به همراه داشته باشد.

در ادامه عماد مطالبی مشاور کمیسیون بهداشت محیط زیست و خدمات شهری شورای کلانشهر رشت در مورد معضل ۴۰ ساله زباله‌های سراوان به خبرنگار خانه ملت می‌گوید: بسیاری از افکار و اذهان عمومی بر این باور هستند که اعتراضات و تحصن مردم سراوان مبنی بر حل معضل ۴۰ ساله زباله‌ها بی نتیجه بوده است، اما در اصل این حرکت مدنی و مطالبه به حق مردمی بود که نشان داد مردم آن دیار به سرزمینی که در آن زندگی می‌کنند حس تعلق خاطر دارند و از همه مهمتر خروجی آن اطلاع رسانی یک معضلی است که شهر و روستا و به گونه‌ایی کل گیلان و حتی  تمام کشور  را در برگیرد،  زیرا تهدیدی بر علیه بهداشت و محیط زیست است و به قیمت جان اهالی آن منطقه تمام می‌شود که بر خواسته از ضعف عملکرد مدیریتی و اجرایی در این حوزه است.

رشت یک گیلانشهر است 

وی در ادامه تصریح کرد: باید بدانیم رشت یک گیلانشهر است و حوزه نفوذ بالایی حتی در کل کشور دارد چراکه از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های بالایی در محورهای کالبدی گردشگری و … برخوردار است، از اینرو آسیب ها و چالش‌های آن کل گیلان را می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد، این تجمع منجر به بیداری خرد مردم و افزایش آگاهی آحاد جامعه شد تا محکم تر و حساس‌تر نسبت به ماجرا عکس العمل داشته باشند.

راهکار متلاشی شدن پسماندهای سراوان چیست؟

مطالبی در مورد راهکار متلاشی شدن کوه زباله‌های سراوان گیلان تاکید می‌کند: همه می‌دانیم مکان یابی برای دفن این زباله‌ها از پایه و ریشه درست نبوده است و این ماجرا به امروز و دیروز و ده سال قبل باز نمی‌گردد بلکه قریب به ۴ دهه است که این مکان یابی اشتباه برای دفن زباله‌ها  انتخاب شده و عواقبی را با خود به همراه داشته که متاسفانه تا به امروز تصمیمی سازنده برای دفع آنها اتخاذ نشده است.

در کنار مسئله مهم مکان یابی اصول ابتدایی راه اندازی لندفیل (خاک چال) در مسئله دفع پسماندهای سراوان رعایت نشد و همین بی توجهی به استانداردها و ضوابط  منجر به رشد معضلات پیوسته وار در آن منطقه شد

وی در ادامه تاکید می‌کند: در کنار مسئله مهم مکان یابی اصول ابتدایی راه اندازی لندفیل (خاک چال) در مسئله دفع پسماندهای سراوان رعایت نشد و همین بی توجهی به استانداردها و ضوابط  منجر به رشد معضلات پیوسته وار در آن منطقه شد. زمانی که بستر لندفیل برای دفع زباله‌ها انتخاب می‌شود باید به گونه‌ای باشد که با بارندگی‌های متعدد منجر به خروج شیرابه های آنها نشود، اگر کف لندفیل فاقد هر گونه آستر و پوشش مناسب باشد بی شک باید شاهد خروج شیرابه های پسماندها باشیم.

ورق‌های ژئوممبران یکی از پوشش‌های استاندارد لندفیل است

کارشناس محیط زیست شهری در مورد پوشش‌های استاندارد لندفیل‌ها در سراوان اظهار می‌کند: ورق‌های ژئوممبران یکی از پوشش‌های استاندارد لندفیل است، این ورق‌های پلیمری به عنوان یک لایه نفوذ ناپذیر غشایی مانع خروج شیرابه‌ها می‌شوند؛ با توجه به این شرایط باید در نظر بگیریم بدنه خاک گیلان به گونه‌ای است که با کوچکترین حفاری به آب بیرون ختم می‌شود، بر همین اساس با اولین بارندگی شیرابه بیشتری تولید می‌شود و نفوذ پذیری خاک‌های این منطقه با توجه جنس آنها که اغلب از نوع خاک لومی که همان شن و ماسه‌ای هستند و قابلیت نفوذ پذیری زیادی را دارند؛ در چنین شرایطی باید چه تدبیری به کار بگیریم؟ ممانعت از نشتی و نفوذی شیرابه‌ها به آب‌های زیرزمینی اولین اقدام موثر در چنین شرایط است، باید از آب های زیرزمینی تحت هر شرایطی حفاظت کنیم.

بحران ۴۰ ساله زباله‌های سراوان با راه حل‌های کوتاه مدت حل شدنی نیست

وی در ادامه تصریح می‌کند: بحران ۴۰ ساله زباله‌های سراوان با راه حل‌های کوتاه مدت حل شدنی نیست، باید حجم تولید پسماندها نه تنها در گیلان بلکه در کل کشور را کاهش داده و این مهم با انتقال مکانیزه زباله‌ها، تفکیک آنها از مبدا، فرهنگ سازی اصولی و آموزش مستمر موثر خواهد بود و امکان تبدیل به فرهنگ جدایی ناپذیر از زندگی مردم را خواهد داشت.

نمایندگان در مجلس حلقه ارتباطی بین دولت و مردم هستند

دبیر کارگروه آب کشاورزی منابع طبیعی مجمع مشورتی نظام مسائل شهرستان رشت یادآوری کرد: نمایندگان در مجلس حلقه ارتباطی بین دولت و مردم هستند و می‌توانند در انعکاس مشکلات نقش پررنگی داشته باشند، از قانون گذاری تا حل مشکلات در مقاطع مختلف از محیط زیست تا مشکلات معیشتی به واسطه وکلای مردم در خانه ملت از آب و محیط زیست گرفته تا معیشت آنها را پیگیری می‌کنند، در حال حاضر حل مشکل سراوان نیازمند پیگیری نمایندگان این استان است تا هر چه سریع‌تر این مشکل ۴۰ ساله برطرف شود. 

تکمیل کارخانه زباله سوز یکی از ضروریات سراوان است

کارشناس برنامه ریزی و آمایش شهری با اشاره به تکمیل کارخانه زباله سوز در گیلان  تصریح می‌کند: تکمیل کارخانه زباله سوز در این استان یکی از ضروریات اصلی محسوب می‌شود، مخالفان و موافقان این مسئله باید بپذیرند در حال حاضر سراوان غرق در زباله است و این پسماندها به قیمت جان اهالی آن منطقه تمام می‌شود بماند چه میزان به محیط زیست آن منطقه هم آسیب می‌رساند. دو رودخانه بزرگ شهر رشت سال‌هاست از فاضلاب و پساب رنج می‌برند که ابعاد متعددی از معضلات را به همراه داشته‌اند، نمایندگان در کنار مسائل معیشتی بیش از گذشته به موضوعات محیط زیستی توجه می‌کنند، امروز حیات بشر به حیات محیط زیست وابسته است.

ظرفیت نخبگان را در حل معضلات محیط زیستی امری بدیهی است

مطالبی ظرفیت نخبگان را در حل معضلات محیط زیستی امری اجتناب ناپذیر دانسته و می‌گوید: استفاده از ظرفیت نخبگان برای حل مسائل محیط زیست به ویژه مسئله پسماندها می‌تواند، فرصتی طلایی باشد، در کنار این ظرفیت مجمع مشورتی نظام مسائل شهرستان رشت در واقع بازوی اجرایی و نظارتی برای حل مسائل محیط زیست محسوب می‌شود که قابلیت ارائه مشاوره به مسئولان اجرایی را خواهد داشت.

دبیر کارگروه آب، کشاورزی استان گیلان در مورد چگونگی پر شدن حفره‌های باقیمانده با زباله اظهار می‌کند: پر شدن لندفیل‌ها به واسطه زباله به روش استانداردسازی موضوع مهمی محسوب می‌شود، اگر دفع زباله‌ها به روش استانداردسازی باشد مطمئنا نتایج منفی کمتری به دنبال خواهد داشت به فرض مثال شیرابه کمتر به خاک نفوذ پیدا می‌کند. اصل ماجرا اینجاست که ما نباید اجازه نفوذ شیرابه‌ها به خاک، آب‌های زیرزمینی ، تالاب انزلی و در نهایت به کاسپین زیبا بدهیم، این بدترین مسیر شیرابه های سراوان است.

طلای کثیف یک فرصت است 

مشاور کمیسیون بهداشت محیط زیست و خدمات شهری شورای کلانشهر رشت در ادامه تاکید می‌کند: باید زباله‌ها از مبدا جداسازی و در ساخت لند فیل‌ها لایه‌های زیرین به صورت استاندارد سازی رعایت شودو همچنین از فیلتر در لایه بیرونی لندفیل استفاده شود در مجموع تمام موارد در زمانی اجرایی می‌شود که  باعث کاهش تولید گاز خواهد بود.

مطالبی با اشاره به ظرفیت تبدیل پسماندها به انرژی گفت: ظرفیت تبدیل پسماندها به انرژی از گازهای خروجی آن می‌توان با جمع آوری صحیح استفاده نمود و آن را به برق تبدیل کنیم، کشورهای پیشرفته دنیا  با تبدیل تهدید زباله‌ها به فرصت  توانسته اند  آن را به انرژی تبدیل کنند، چرا کشور ما نسبت به این مهم بی تفاوت است. 

طی چند روز گذشته جبار کوچکی نژاد نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مسئله پسماند سراوان شهرستان رشت با گفتگو امکان حل شدن داشت، خطاب به وزیر کشور عنوان کردند: چرا مردم را در مقابل نیروی انتظامی قرار دادید و تعدادی از روزه داران و پرسنل روزه دار نیروی انتظامی مجروح شدند؟ چرا با توجه به گذشت حدود یک سال،  عملکرد بعضی از استاندارها مورد رضایت مردم نیست؟ وزیر کشور باید پاسخ دهد که چرا هر روز حاشیه نشینی توسعه پیدا می‌کند و به پروژه های مهم ریلی داخل شهری توجه نمی‌شود همچنین چرا مسئله پسماند شهرهای شمالی کشور مغفول مانده است.

محمدرضا احمدی از دیگر نمایندگان استان گیلان در چند روز گذشته خواستار ورود نخبگان استانی و ملی برای حل مسئله پسماندهای سراوان شد و تاکید کردند: از تمام نخبگان استانی و ملی درخواست می‌کنیم هر کدام راه حل‌هایی را که برای حل معضل زباله‌های سراوان دارند در اختیار نمایندگان گیلان قرار داده تا با رایزنی دولت بتوانیم این معضل ۴۰ ساله که در شان مردم آن منطقه نیست را رفع کنیم.

بیشتر بخوانید:

• معادله چند مجهولی پسماندها با کار تبلیغاتی و تشریفاتی حل نمی‌شود


• پسماندهای ۴۰ ساله بلای جان مردم/کوه زباله‌های سراوان گیلان مرتفع‌تر شده است

در پایان باید بگوییم؛ دعوت از وزیر کشور به مجلس و طرح سوال از ایشان یک روی سکه است، امروز تمام رسانه‌ها دم از ورود زباله‌های۱۷ شهرستان استان گیلان به سراوان می‌زنند،  شواهد و شنیده ها از کاربران شبکه‌های اجتماعی حاکی از این است، تمام زباله فقط برای رشت نیست بلکه زباله ۵۲ شهرداری و دهیاری در سراوان دفن می‌شود، از شهرداری‌های فومن، شفت و سنگر تا صومعه‌سرا، خمام، کوچصفهان و… چرا در شکل گیری این بحران مورد سوال قرار نگرفته‌اند، جذابیت جنگل‌های گیلان در تنوع گونه‌های گیاهی را نمی‌توانیم در هیچ جای دنیا پیدا کنیم. آیا زمان آن نرسیده در کنار وزارت کشور سازمان محیط زیست و مسئولان  استان گیلان متولیان اصلی هم پاسخگوی این معضل محیط زیستی باشند تا شاهد مسئولان بی‌تدبیر در جای جای کشور نباشیم./

پایان پیام