خبرگزاری خانهملت-گروه اجتماعی؛ سابقه تشکیل پلیس قضایی به اوایل پیروزی انقلاب باز میگردد، سازمانی که البته چند ماه پس از تشکیل منحل شد.
این روزها اما زمزمههای احیای مجدد پلیس قضایی به گوش میرسد، مجموعه ای که برای تشکیل آن طی سال های اخیر لایحه ای به مجلس ارسال شد اما به نتیجه نرسید.
تشکیل پلیس قضایی موافقان و مخالفانی دارد، موافقان بر این باورند که با پیچیدهتر شدن جرایم و ضرورت ارتباط پلیس با دستگاه قضایی، پلیس قضایی باید تشکیل شود زیرا پلیس قضایی صددرصد فنی و متخصص زمینه ساز کاهش جرایم خواهد شد، مخالفان اما عقیده دارند تقویت بخش اجراییات کلانتریها مقدم بر تشکیل پلیس قضایی است.
![]() |
سردار اشتری: تقویت بخش اجراییات کلانتری به جای تشکیل پلیس قضایی
سردار حسین اشتری در خصوص تشکیل پلیس قضایی به خبرنگار خانهملت، گفت: در این زمینه هر آنچه در مجلس و کمیسیون قضایی و حقوقی در رابطه با پلیس قضایی مصوب شود، نیروی انتظامی تمکین کرده و اجرا خواهدکرد.
وی معتقد است: تمامی خدمات موردنظر قوه قضاییه که باید توسط پلیس قضایی انجام گیرد، در حال حاضر در بخش اجراییات کلانتریها انجام میشود، از این رو به جای ایجاد پلیس قضایی هم میتوان بخش اجراییات را تقویت کرد.
فرمانده ناجا تاکید کرد: نیروی انتظامی مصوبه پلیس قضایی مجلس و قوه قضاییه را اجرا خواهد کرد.
![]() |
کاظمی: توافقنامه قوهقضاییه با نیرویانتظامی برای ایجاد پلیسقضایی کافیاست
محمد کاظمی هم در خصوص ضرورت ارایه لایحه برای تشکیل پلیس قضایی، میگوید: همراهی نیروی انتظامی با قوه قضاییه در انجام وظایفی همچون ابلاغ اخطاریه و اجرای احکام نشان داده دو مجموعه همکاری قابل قبولی در انجام وظایف دارند بنابراین در چنین شرایطی و با توجه به اینکه سیاست دولت کم کردن حجم تشکیلات اداری است، ضرورت ایجاد پلیس قضایی باید بررسی شود.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه نیازی به ارایه لایحه برای تشکیل پلیس قضایی نیست، تصریح میکند: در بخشی از نیروی انتظامی میتوان کارهای مربوط به پلیس قضایی مانند ابلاغ اخطاریه و اجرای احکام را به نحو مطلوب آموزش داد، کما اینکه هم اکنون نیز نیروی انتظامی این کار را برای مراجع قضایی انجام می دهند.
وی با بیان اینکه لایحه پلیس قضایی نیاز به بررسی دارد، افزود: هماکنون بخشی از ماموران نیروی انتظامی امورات پلیس قضایی را انجام میدهند، اگرچه به لحاظ اینکه نیروی انتظامی وظایف متعدد به عهده دارد شاید مطلوب مسئولان قوه قضاییه نباشد.
کاظمی با یادآوری اینکه قانونگذار امر تحقیق مقدماتی در پروندههای کیفری را به عهده مرجع نیروی انتظامی گذاشته و اجرای دستور مقام قضایی از وظایف اساسی مامور نیروی انتظامی است، میگوید: با فرض تشکیل پلیس قضایی نمیتوان نیروی انتظامی را فارغ از انجام این وظیفه دانست چراکه نیروی انتظامی تحقیقات پروندههای جنایی، قتل، آدم ربایی و جرایم کیفری سنگین را طبق دستور مقام قضایی انجام میدهد.
نایب رئیس کمیسیون حقوقی وقضایی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در گذشته دستگاه قضایی، پلیس قضایی را جذب کرده و آموزش میداد اما کار موازی صورت میگرفت، یادآور میشود: هماکنون هم بدون داشتن قانون، قوه قضاییه و نیروی انتظامی میتوانند توافق کرده و بخشی از نیروهای نیروی انتظامی که کار دستگاه قضایی در امر تحقیق، اجرای احکام و ابلاغ احضاریهها را انجام میدهند، آموزش بیشتر داده و دراختیار قوه قضاییه قرار دهند بنابراین نیازی به مصوبه قانونی نیست.
![]() |
ملکشاهی: ضرورت تصویب پلیس قضایی با توجه به پیچیده شدن جرایم/ توافقنامه کارساز نیست
الهیار ملکشاهی اما با بیان اینکه هماکنون قانون پلیس قضایی در کشور وجود ندارد، میگوید: در حال حاضر پلیس عمومی یعنی نیروی انتظامی کارهای مربوط به کشف جرم را به عنوان ضابط انجام میدهد اما با توجه به پیچیدگی جرایم برای کشف جرم، تعقیب مجرمان و اجرای احکام نیاز به پلیسهای ورزیده و متخصصی در رشته کشف جرم است که در اختیار قوه قضاییه باشند و نمیتوان از ماموران نیروی انتظامی که صدها وظیفه دارند استفاده کرد.
نماینده مردم کوهدشت در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پلیس قضایی باید تحت آموزشهای مداوم و لازم باشند، تصریح میکند: با ایجاد پلیس قضایی نیاز به افزایش جمعیت پلیس نیست بلکه می توان از نیروهای پلیس موجود که دارای مدارک کارشناسی یا بالاتر مرتبط با کشف جرم هستند استفاده کرد البته فرماندهی پلیس قضایی هم میتواند در نیروی انتظامی باشد اما مختص به امور ضوابط قضایی باشند.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر قانون پلیس قضایی نداریم، یادآور میشود: لایحه پلیس قضایی از سوی قوه قضاییه به مجلس ارائه شد اما در مجلس نهم به سرانجام نرسید از این رو در این مجلس دنبال خواهد شد، البته قانون پلیس قضایی در اوایل سالهای انقلاب بود که منحل شد، اما نوع جرایم و کیفیت ارتکاب به جرم ایجاد پلیس قضایی را ضروری می نماید.
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در خصوص توافق قوه قضائیه و پلیس به جای مصوبه قانونی برای تشکیل پلیس قضایی، افزود: توافق بین قوه قضاییه و نیروی انتظامی به شکل مقطعی پلیس قضایی را ایجاد میکند اما مصوبه قانونی میتواند فعالیت پلیس قضایی را الزام آور کند.
![]() |
تجری: ضرورت تشکیل پلیسقضایی تحت نظر دستگاه قضا/بکارگیری پلیس صددرصد فنی و متخصص موجب کاهش جرایم میشود
فرهاد تجری نیز در این خصوص معتقد است: با توجه به پیشرفت جامعه، حوزههای تخصصی مختلف نیز باید پیشرفت و توسعه پیدا کند، با پیچیدهتر شدن جرایم و ضرورت ارتباط پلیس با دستگاه قضایی، پلیس قضایی باید تشکیل شود در حقیقت برای تحقیقات، دستگیری، شناسایی و کشف جرم باید از ظرفیت نیروی انتظامی به طور تخصصی استفاده شود.
نماینده مردم قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پلیس ماموریتهای مختلف و متعددی را عهده دار است، تصریح میکند: پلیس حوزههای مختلف مرزبانی، اتباع بیگانه، انتظامی، امنیت و ... را برعهده دارد اما با تخصصی شدن شعبات دادگاهها، حوزه پیگیری قضایی هم باید تخصصیتر شود.
وی با بیان اینکه تشکیل پلیس قضایی در کشورهای پیشرفته به انجام مطالعات تطبیقی کشف جرم و برخورد با مجرمان کمک کرده است، افزود: بهرهگیری از پلیس قضایی یکی از توفیقات کشورهای توسعه یافته در پیشگیری و کشف جرم بوده است، در واقع تخصصی شدن پلیس در امور قضایی عاملی بازدارنده و سبب کاهش جرم هم میشود.
این نماینده مردم در مجلس دهم یادآور میشود: امروزه باید پذیرفت که مطالعات و تخصص ماموران و پلیسهای ما عقبتر از مجرمان است، در همین راستا با توجه به سبقه و توفیقهای پلیس قضایی در سالهای اول انقلاب به دستور شهید بهشتی باید پلیس صددرصد فنی و متخصص را مجددا تشکیل داد.
تجری با بیان اینکه متاسفانه پلیس قضایی مانند سایر نیروهای پلیس در حوزههای مختلف بعد از چند سال کاری به حوزه دیگری انتقال پیدا میکنند، ادامه میدهد: با این وضعیت پلیس قضایی نمیتوانند در یک حوزه متخصص بوده و سرمایه تخصصی انتطامی و قضایی را تشکیل دهند.
وی با تاکید بر اینکه تشکیل پلیس قضایی ضرورت اجتنابناپذیر امروز جامعه است، میگوید: برای جذب پلیس قضایی باید نیروی جدید جذب شود چراکه پیچیدهشدن، تغییر جرایم و بروز جرایم نوین نیاز به تربیت نیروهای جدید برای پلیس قضایی جدید را ایجاد کرده است البته از برخی نیروهای فعلی انتظامی که سابقه و تجربه در این حوزه دارند هم باید استفاده کرد.
وی با بیان اینکه در فرایند تصویب قانون تشکیل پلیس قضایی فرماندهی این مجموعه نیز باید تعریف شود، یادآور میشود: البته نباید فراموش کرد دستگاه قضایی موظف به کشف جرم، ایجاد امنیت و برخورد با مجرمان است اما در این زمینه از ظرفیت نیروی انتظامی هم استفاده میکند؛ بهتر است فرماندهی پلیس قضایی به جهت ماهیت کاری زیر نظر دستگاه قضایی و با نظر آن تشکیل و فعالیت داشته باشد.
تجری ادامه میدهد: در صورت عدم تشکیل پلیس قضایی وضعیت امروز ادامه پیدا میکند و دستگاه قضایی دستور میدهد اما نیروی انتطامی به دلیل شرایط و ماموریتهای گسترده یا از انجام کار سرباز میزند یا به نحوی متفاوت از نظر دستگاه قضایی اجرا میکند.
نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی تاکید میکند: مسئولیت تامین قضایی از صفر تا صد باید بر عهده قوه قضاییه گذاشته شود و ماموریت های که صرفا قضایی نیست در حوزه نیروی انتظامی باقی بماند./
پایان پیام