سیدقدرتالله حسینیپور:
مشکل فرار نخبگان را حل میکنیم
**لایحه حمایت از شرکتهای دانشبنیان دقیقاً در راستای چشمانداز کشور است و بر اساس اهداف تدوین شده در چشمانداز 20 ساله کشور باید به مقام برتر در سطح منطقه و پس از آن در جهان برسیم،طبیعی است که این لایحه یکی از مهمترین راههای تحقق اهداف چشمانداز است.
کمیسیون آموزش و تحقیقات امسال لایحه خوبی برای جلوگیری از فرار مغزها را ارائه کرد. در همین رابطه روزنامه امید مردم کهکیلویه در گفتگویی با سیدقدرت الله حسینی پور نماینده گچساران نظر وی را درباره این لایحه جویا شده است.
وی معتقد است که ممکن است رضایت کامل در کوتاه مدت از این طرح حاصل نشود اما این لایحه در میان مدت قدم بسیار مثبت و ارزندهای است چراکه مشکل فرار مغزها و نخبگان و مشکل نارضایتی و ناراحتی نخبگان عمدتاً در سمت و سویی است که در این لایحه دیده شده است.
حسینی پور همچنین با اشاره به داشتن تنوع محیطی، گوناگونی چشماندازهای طبیعی و انسانی و همچنین فرهنگها و آداب و رسوم بومی استان، آنها را شاخصههای مهمی برای جذب گردشگر میداند و میگوید: البته توسعه راههای مواصلاتی قطعاً میتواند در توسعه این امر مهم باشد زیرا توسعه گردشگری در این استان نیاز بهایجاد زیرساخت ها دارد که لازم است که این موضوع مورد اهمیت قرار گیرد.
یکی از لوایح خوبی که امسال در دستور کار کمیسیون آموزش و تحقیقات قرار گرفت لایحه جلوگیری از فرار مغزها و نخبگان بود. سرانجام این لایحه چه شد؟
بررسی نهایی و رأیگیری لایحه جلوگیری از فرار مغزها و نخبگان در صحن علنی چند نوبت در دستور کار مجلس چاپ شد اما به دلیل زمانبر شدن لوایح و طرحهای دیگر بررسی نهایی و رأیگیری این لایحه به تعویق افتاد. اگر نوبت بررسی این لایحه در صحن مجلس نرسد متأسفانه از آنجاکه لایحه برنامه پنجم در دستور کار است، بررسی و رأیگیری لایحه حمایت از شرکتهای دانشبنیان به اواسط تابستان موکول میشود.
در مورد ویژگیهای این لایحه بفرمایید.
در این لایحه موظف شد تا شرایط بازاریابی و معرفی دستاوردهای شرکتهای دانشبنیان را به عهده داشته باشد و از آنها حمایت کند، ضمن اینکه دستاوردهای آنها را در برنامههای کاری خود لحاظ کند به این معنا که دستاوردهای این شرکتها را خریداری کند.
البته در مقایسه با وضع موجود از لحاظ فرار مغزها و نخبگان تصویب و اجرای این لایحه یک گام مثبت و بلند است اما از آنجاکه این لایحه حرکتی جدید است امکان دارد رضایت کامل در کوتاه مدت حاصل نشود اما این لایحه در میان مدت قدم بسیار مثبت و ارزندهای است چراکه مشکل فرار مغزها و نخبگان و مشکل نارضایتی و ناراحتی نخبگان عمدتاً در سمت و سویی است که در این لایحه دیده شده است.
در این لایحه تقریباً سعی شده برای تمام عواملی که موجب فرار مغزها و نخبگان و افرادی که صاحب استعداد خاصی در زمینه علم و فناوری هستند راهحلی پیشبینی شود، بنابراین اگر دولت به خوبی این قانون را بعد از اینکه در صحن علنی با اخذ میزان بالای رأی تصویب و تبدیل به قانون شد، اجرا کند، ضمناً تحقق اهداف سند چشمانداز، پیشرفت در زمینههای علمی و فناوری در جهت کاهش فرار مغزها و کسب رضایت بیشتر نخبگان و پژوهشگران هم قدمهای خوبی برداشته خواهد شد.
تمام تلاش کمیسیون و ریاست آن بر این است که با استفاده از ظرفیت آئیننامه داخلی مجلس با امضایی که از نمایندگان جمع میکند، اولویتی برای بررسی نهایی و رأیگیری این لایحه بگیرد، بنابراین اگر بتوانیم این اولویت را بر اساس آئیننامه به هیأت رئیسه تفهیم کنیم این لایحه به یاری خدا تا پیش از نیمه خرداد نهایی میشود.
با توجه به اینکه لایحه حمایت از شرکتهای دانشبنیان طرحی جدید است باید تلاش تقریباً مضاعفی از سوی اعضای و ریاست کمیسیون آموزش و تحقیقات در زمان رأیگیری این لایحه در صحن علنی صورت گیرد و کمیسیون باید با قدرت بتواند در جهت تنویر افکار نمایندگان محترم تلاش کند تا تمام مفاد لایحه با رأی بالایی به تصویب برسد.
اصولاً رویکرد این لایحه حرکت به سمت تجاری سازی علم است تا با فراهم کردن بسترهای لازم حمایتی از علاقهمندانی که استعداد فعالیت در این شرکتها را دارند حمایت چشمگیرتری صورت گیرد.
لایحه حمایت از شرکتهای دانشبنیان دقیقاً در راستای چشمانداز کشور است و بر اساس اهداف تدوین شده در چشمانداز 20 ساله کشور باید به مقام برتر در سطح منطقه و پس از آن در جهان برسیم،طبیعی است که این لایحه یکی از مهمترین راههای تحقق اهداف چشمانداز است. در این لایحه همچنین تأکید شده که در مورد انتخاب مؤسسان این شرکتها دقت لازم صورت گیرد تا تنها نخبگان و افرادی که مدرک و تسهیلات و ارتباط مشخصی در زمینههای مختلف علم و فناوری دارند مسئولیت این شرکتها را برعهده گیرند، ضمن اینکه ورود کسانی که در این حوزه وجاهت ورود ندارد، منع شده است، تحقق این امر سلامت و رونق کار این شرکتها را تضمین میکند و عدم ورود کسانی که اهلیت این کار را ندارند هم در ایجاد هویت اصیل برای این شرکتها هم رقابت مطلوب این شرکتها با یکدیگر و هم کیفیت تولیداتی که خواهند داشت، مؤثر است.
البتهبه عقیده من باید با استفاده از معلمان نخبه و با تجربه، سطح کیفی تحصیلات را بالا ببریم و نگذاریم با بازنشتگیهای پیش از موعد، معلمان باهوش و باتجربه ما جذب مدارس غیرانتفاعی شوند، به این دلیل که اغلب کسانی که در مدارس دولتی در حال تحصیلند جزو اقشار کم درآمد جامعه هستند بنابراین، ما باید از بهترین امکانات برای خدمت به آنها استفاده کنیم.
لزوم طرح و تدوین این لایحه را در چه میدانید؟
متأسفانه در کشور یک مجموعه به عنوان مدیریت برای ساماندهی و حمایت از اینگونه شرکتها نداشته و نداریم؛ به تعبیر بهتر این شرکتها فاقد یک متولی و مرجع برای طرح و بررسی مسایل شرکت بود که در وهله نخست بررسی لایحه، این تکلیف را بر عهده وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری قرار دادیم.
البته شاید در حوزه مأموریتهای وزارت علوم چنین بخشی به صورت کلی وجود نداشت اما به دلیل نداشتن صراحت قانونی در نخستین قدم بررسی لایحه حمایت از شرکتهای دانشبنیان، وزارت علوم به عنوان متولی این امر مشخص شد، با این اقدام شرکتهای مذکور میدانند که برای پیگیری مسایل و مشکلاتشان باید به چه نهادی مراجعه کنند.
با واگذاری تولیت شرکتهای دانشبنیان به وزارت علوم اگر احیاناً این شرکتها به یک حمایت قوی و رضایتبخش نرسند، مجلس میتواند از وزیر مربوطه سؤال کند و پاسخ بخواهد؛ ضمن اینکه متقابلاً شرکتها میتوانند مسایل، شکایات و گلایهمندی خود را با مجلس در میان بگذارند تا مجلس با استفاده از اهرمهای نظارتی پیگیری کند.
البته بر اساس قانون اصل 44 قانون اساسی، باید بخشهای مختلف کشور واگذار شود، برای همین در لایحه مذکور مقرر شده پس از شکلگیری این شرکتها امور تصدیگری دولت در حوزه علم و فناوری به این شرکتها واگذار شود.
همان طور که استحضار دارید، استان زمینه خوبی در بخش گردشگری روستایی دارد. آیا در این بخش تاکنون فعالیتی انجام شده است؟
استان برای سرمایهگذاری و برنامهریزی توریسم برای استفاده از منابع طبیعی و انسانی و معرفی آن به عنوان قطب مهم گردشگری در جنوب ایران استعداد کافی را دارد، میوههای سرد سیری و گرمسیری و محصولات کشاورزی در روستاهای آن وجود دارد که با جذب گردشگر بازار مناسبی برای فروش این محصولات کشاورزی به گردشگران بهوجود میآید.
متأسفانه در کهکیلویه و بویراحمد بخش تسهیلات و خدمات گردشگری به نسبت جاذبهها و نیز به نسبت گسترش گردشگری در منطقه از رشد زیادی برخوردار نبوده است. اگرچه در حال حاضر گردشگری در برخی از مناطق روستایی استان وجود دارد اما همواره جای خالی استراتژیها و
برنامهریزیهای کارامد در سیاستهای توسعه روستا برای فراهمآوری و یکپارچهسازی کارکردهای گردشگری احساس شده است.
تجربههای کشورها و نیز استانهای مشابه نشان داده است زمانی که گردشگری به روش اتفاقی و بدون برنامهریزی و استراتژی مشخص توسعه یابد، مشکلات زیست محیطی و اجتماعی متعددی ظهور پیدا کرده میکند. البته گردشگران با انگیزههای متفاوتی از قبیل بینظیر بودن اکولوژیکی، ماجراجویی، جذابیتهای فرهنگی یا کیفیت فضا و محیط نواحی روستایی بازدید میکنند، برای همین انواع خاصی از گردشگری در نواحی روستایی دیده میشود که به شخص مسافر، ویژگیهای مقصد و انگیزه از مسافرت بستگی دارد.
روستاهای استان با داشتن تنوع محیطی، گوناگونی چشماندازهای طبیعی و انسانی و همچنین فرهنگها و آداب و رسوم بومی، ویژگیهای خاص معماری، مزارع سرسبزو باغ، قنوات، دشت و بیابان، پوشش محلی و لهجههای بومی و دهها ویژگی متنوع و در عین حال متفاوت، مکانهایی جالب، جذاب و نشاط آفرین برای گرشگران خسته از شهر هستند.
محیطهای روستایی به عنوان فضاهایی که اماکن ییلاقی، قشلاقی با زمینه تولید مواد لبنی و صنایع دستی در آنها وجود دارد به همراه دیگر شرایط خاص آن از جمله فرهنگ، لهجه و آداب و سنن و پوشش، شاخصههای مهمی برای جذب گردشگر است. البته توسعه راههای مواصلاتی قطعاً میتواند در توسعه این امر مهم باشد. توسعه گردشگری در این استان نیاز به حل زیرساختها دارد که لازم است که این موضوع مورد اهمیت قرار گیرد.
ظرفیتها، پتانسیلها و توانمندیهای استان کهکیلویه وبویراحمد در زمینه توسعه و سرمایهگذاری در بخش صنعت بالا است و این استان میتواند به یکی از قطبهای صنعتی در کشور تبدیل شود.
یکی از راه های مواصلاتی مهم در استان، جاده یاسوج ـ بابا میدان بود. کار آن به کجا رسید؟
این جاده یکی از سختترین جادههای در دست اجرای کشور است که امید است به زودی به مدار بهرهبرداری برسد. در گذشته جاده یاسوج به بابامیدان کمتر از30 درصد پیشرفت فیزیکی داشت اما در چهار سال اخیر با تلاشهای صورت گرفته توسط مسئولان، این پروژه بیش از 90 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
شرایط جغرافیایی منطقه و همچنین وجود 5/4 کیلومتر تونل در مسیر این جاده، روند اجرایی این پروژه عظیم را با مشکلات زیادی مواجه کرده است اما تلاشهای دلسوزانه مسئولان بر بسیاری از این مشکلات فائق آمده است.
بهره برداری از این پروژه ملی ضمن حذف گردنههای خطرناک و برفگیر، مسیر ارتباطی جنوب و جنوب غرب کشور به بخشهای مرکز و شمال کشور را هموار خواهد کرد.
شاخص قطعی توسعه در این استان مهار آبها و احداث راهها است که در اولویت کاری هستند، چرا که هم در سطح ملی و هم استانی تأثیرگذار است.
توجه به راههای این استان به معنای شتاب بخشیدن به توسعه همه حوزهها است و این مسئله ضرورتی است تا استان را از بنبست در آورد و با همه شرایط سخت راهسازی در این استان، حرکتی تحولساز در بخش راهها صورت گرفته و پروژههای سنگین و نفسگیری در این بخش در دست اجرا است.
یکی از مشکلات استان هدر رفت آب است. آیا برنامهای در این زمینه دارید؟
با وجود متوسط بارندگی سه برابری میانگین کشوری، سالانه بابیش از 5/8 میلیارد مترمکعب ظرفیت آب، بعد از خوزستان دومین استان کشور هستیم، بهعلاوه وجود چشمههای آهکی با کیفیت برای ایجاد شهرکهای آب معدنی و سفرههای آب زیر زمینی برای آب آشامیدنی، بسته بندی و صنعتی و تأمین بخشی از آب شرب استانهای همجوار، وجود اراضی وسیع و خاک غنی برای کشاورزی و باغداری و از همه مهمتر ساختگاههای مناسب سدهای چند منظوره و وجود آبشارها، رودخانهها و چشمهها و شرایط خوب برای پرورش آبزیان، شرایط را بهگونهای ایجاد کرده که با بکار گیری این ظرفیت میتواند استان را متحول کرد.
با این همه پتانسیل و ظرفیت در بخش آب، باید برنامهریزی کرد و آب را به عنوان یکی از محورهای اساسی توسعه همه بخشها بکار گرفت، که در این باره گامهای مهم و اساسی برداشته شده است.
اخیراً کمیسیونها بررسی برنامه پنجم توسعه را آغاز کردهاند. در این باره چه نظری دارید؟
متأسفانه بایدتوجه لایحه برنامه پنجم توسعه به بخش آموزش و پرورش را ناکافی دانست.
با توجه به جلساتی که در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس داشتیم، معتقدم که توجه جدی به بخش آموزش و پرورش در لایحه برنامه پنجم توسعه نشده و از جایگاه خاصی برخودار نیست. براین اساس لازم است هم در حوزه سختافزاری و هم نرمافزاری در لایحه برنامه پنجم توسعه به آموزش و پرورش جدیتر شود.
تکالیف و مأموریتهایی که در راستای سیاستهای کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در موضوع تحول بنیادین و ارتقای کمی و کیفی در سه بعد مهارت، آموزش و تربیت در آموزش و پرورش مطرح شده، که اجرایی شدن این سیاستها نیاز داشت که در لایحه برنامه جدیتر به این مسائل توجه میشد که نشده است.
برای همین، یکسری برنامههایی را طراحی کرده و جلساتی گذاشتیم تا این نقصهایلایحه برنامه را برطرف کنیم و امیدواریم بتوانیم در آنچه تحت عنوان پیشنهادهای کمیسیون آموزش در لایحه برنامه ارائه میشود، این خلأها و نقصها برطرف شود.
این لایحه به تنهایی، در حوزه آموزش و پرورش ما را به اهداف سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری و سند چشمانداز 20ساله نمیرساند در حالیکه آموزش و پرورش سنگ بنای حرکت کشور در ابعاد مختلف است، براین اساس لازم است که به آموزش و پرورش در برنامه پنجم توسعه توجه جدیتری بشود.
کمیسیون آموزش مجلس قصد دارد به صورت جدی موضوع طرح تحول بنیادین در آموزش و پرورش را پیگیری کرده و مشخص کند که چرا چند سال پس از بیانات مقام معظم رهبری در این باره، اقدام عملی صورت نگرفته است.
گویا نرخ بیکاری در شهرستان گچساران 18 در صد است. با توجه به پتانسیلهای این شهرستان به عقیده جنابعالی چطور میتوان بیکاری را کاهش داد؟
به نظر من حتی بالای 25 درصد است، زیرا یکی از پرمشکلترین شهرستانهای کشور در زمینه بیکاری این شهرستان است، بهطوری که 10 هزار نفر بیکار ثبت نام شده در آن وجود دارد. ما قصد داریم با احداث پتروشیمی، پالایشگاه و طرحهای کوچک در قالب تعاونی نرخ بیکاری را در این شهرستان کاهش دهیم.
چون بیکاری در گچساران تبدیل به بحران شده و مسئولان و دست اندرکاران باید راهکاری جدید برای رفع بیکاری اعمال کنند. استان کهکیلویه و بویراحمد نیاز به جهشی در توسعه دارد و لازم است همه ما در این راستا دست به دست هم دهیم و با هم تعامل داشته باشیم.