سیداحمد لطفی آشتیانی مطرح کرد
مدل سازگار توسعه با محیط زیست
**اراک خاستگاه، نقطه پیدایش و مادر صنعت آلومینیوم ایران است. از این رو بدون توجه به این عنصر هویتی، نمیتوان انتظار رشد و شکوفایی درخور، برای این صنعت و فلز استراتژیک در کشور را داشت.
"سیداحمد لطفی آشتیانی" نماینده اراک در یادداشتی در هفته نامه وقایع استان مرکزی به بیان دیدگاه های خود پرداخته است که در زیر می خوانید:
به جرأت میتوان گفت که به رسمیت نشناختن بایسته اراک، به عنوان ریشه و هویت صنعت آلومینیوم کشور طی سالیان گذشته از سوی مسئولین امر و در نتیجه، حاکمیت نگاه ناقص و تک بعدی بر سرنوشت این صنعت، در کنار عدم برنامهریزی و سرمایهگذاری مناسب و به موقع برای تأمین پایدار مواد اولیه و انرژی الکتریکی و از همه مهمتر عدم تبعیت از مدل توسعه پایدار، از جمله دلایل اساسی عدم رشد و توسعه بایسته آلومینیوم در مقایسه با فلزاتی چون آهن و فولاد در کشور بوده است. از جمله و به عنوان شاهد میتوان نوع برخورد همگان با موضوع خطوط قدیمی آلومینیوم اراک و سرانجام نامشخص آن را نام برد.
در این مختصر تلاش بر درستی و اثبات سازگاری توسعه با محیط زیست در ایرالکو میباشد. این مدل در واقع جمع جبری نظرات و خواستههای هر دو گروه طرفداران و مسئولین متولی محیط زیست و توسعه است.
آنچه به درستی از طرف گروه اول عنوان میشود ضرورت برچیده شدن کامل خطوط قدیمی احیای آلومینیوم در اراک به عنوان منشأ اصلی آلایندگی کارخانه میباشد و نیز آنچه به درستی از طرف گروه دوم عنوان میشود توجیهپذیری و امکان توسعه ایرالکو با بهرهگیری از تکنولوژی روز دنیا در طراحی دیگهای جدید و در چارچوب استانداردهای پذیرفته شده است.
در این که فعالیت سلولهای احیا در خطوط قدیمی ایرالکو آلاینده بوده و تاکنون نیز اقدامهای به عمل آمده روی آنها برای مهار آلودگی نتیجه بخش نبوده، تردیدی نیست. همچنین در اینکه امکانات و تجهیزات برقی کارخانه شامل: پست، ترانسها و رکتیفایرهای ایرالکو فاقد آلایندگی بوده و در کنار سایر امکانات موجود در کارخانه، آن را تبدیل به ثروتی خاموش نموده که امکان استفاده بهینه از آنها وجود دارد هم، تردیدی نیست.
جان سخن و درون مایه اصلی این مدل بر بهرهگیری درست از این ثروت کشور در عین رعایت همه استانداردهای زیست محیطی برای تداوم توسعه پایدار آن و حفظ سطح اشتغال موجود در اراک و سایر کارگاههای وابسته است. از دست دادن این فرصت و عدم توجه شایسته به این پیشنهاد موجب از بین رفتن دست کم 2000 فرصت شغلی و افزایش آسیبهای اجتماعی ناشی از آن خواهد شد.
رهیافت اصلی این مدل شامل دو اقدام اساسی ذیل است:
1- توقف فعالیت و برچیدن دائمی و کامل دیگهای قدیمی و خطوط احیای ایرالکو توسط شرکت به صورت داوطلبانه در زودترین زمان ممکن.
2- صدور مجوز اجرای طرحی جدید با استفاده از نقشههای مهندسی و تکنولوژی پیشرفته 200 کیلو آمپر در مکان کنونی از سوی دستگاههای متولی موضوع و مسئولین امر از جمله سازمان حفاظت محیط زیست، دولت و سهامداران برای تأمین مالی و سرمایهگذاری و. . .
شایان ذکر است امکانات و تجهیزات غیرآلاینده موجود در ایرالکو ثروتی خاموش به حساب آمده که امکان ایجاد ظرفیتی رقابتی، اقتصادی و بینظیر برای کشور را فراهم نموده است.
به عنوان مقایسه برای ایجاد هر تن ظرفیت با تکنولوژی پیشنهادی 200 کیلو آمپر در هر مکانی غیر از سایت کنونی و محل خطوط برچیده شده قدیمی، بیش از 6 هزار دلار سرمایهگذاری نیاز است در حالی که این میزان برای مدل پیشنهادی کمتر از 3 هزار دلار خواهد بود. مقایسه این دو عدد به روشنی نشان میدهد که این سرمایهگذاری از چه پتانسیل بینظیر و غیر قابل جایگزینی برخوردار است که تا به حال کمتر مورد توجه مسئولین امر و تصمیم گیران موضوع بوده است.
در پایان لازم میداند به یک نکته درخور توجه برای روشن شدن حقایق اشاره نمود و آن اینکه اگر بنا بود براساس منطق به کار گرفته شده در مواجهه با صنعت آلومینیوم و شهر اراک، با صنعت فولاد و شهر اصفهان رفتار میشد، هرگز شاهد شکوفایی صنعت فولاد در اصفهان و شکلگیری بزرگترین واحد صنعتی کشور یعنی فولاد مبارکه پس از ذوبآهن که آن هم شرایطی مشابه ایرالکو داشته است، نبودیم. عدالت حکم میکند که با موضوعات و مناطق، برخورد یکسان و مسئولانه صورت پذیرد.