خبرگزاری خانه ملت

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری خانه ملت، زندگی نوجوانان و جوانان نه تنها در کشور بلکه در همه جای دنیا به شدت با فضای مجازی گره خورده است، بخشی از زندگی و روزمرگی آنها در فضای مجازی است، دنیای مجازی در کنار محاسن و اطلاعات مفیدی که در اختیار مردم قرار می‌دهد، بدون شک مضرات و مخاطراتی را هم به همراه دارد.

مسئله فضای مجازی برای نوجوانانی که توانایی استفاده درست از آن را ندارند می‌تواند یک تهدید جدی باشد در این میان بهترین راهکار مسئله، زندگی در کنار فضای مجازی زیر سایه سواد رسانه‌ای است. سواد رسانه‌ای می‌تواند کمک کند تا کاربران با فضای مجازی آشنا شده و اتفاقات خوشایندی در راستای پیشرویی تکنولوژی در جهان به ثبت برسانند. در مرحله اول آموزش و پرورش درسی به نام سواد رسانه‌ای برای دانش آموزان گنجانده است تا کمکی برای دانش آموزان و نوجوانان باشد، اما همه ماجرا به سواد رسانه‌ای ختم نمی‌شود!

همه ماجرا به سواد رسانه‌ای ختم نمی‌شود

 آنچه می‌تواند فراتر از این حرفها باشد دادن آگاهی و اطلاعات است در این میان تشخیص درست و نادرست رویدادها اهمیت ویژه این دنیا مجازی را می‌رساند.

نوجوانان شخصیت و بینش جهان‌بینی شکل نگرفته‌ای دارند، درگیری و ارتباطات آنها در فضای مجازی می‌تواند اثرات مخربی داشته باشد که در سنین بالاتر خود را نشان دهد.دو موضوع در ارتباط نوجوان با فضای مجازی مورد توجه قرار می‌گیرد، اول؛ نوجوانان در این سنین مانند یک لوح سفید هستند؛ براساس روایت حضرت علی علیه السلام؛ دل جوان همچون زمین ناکشته است؛ هر چه در آن افکنند بپذیرد. همچنین در باب آموزش نوجوانان رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرموده است: مثل آن کس که در کودکی به فراگیری مطالب پردازد، همانند حکاکی بر سنگ است.

نوجوانان آینده سازان کشور خواهند بود، پیشرفت کشور بستگی به پرورش این قشر دارد، اگر به درستی روی آموزش و تربیت این گروه سنی سرمایه‌گذاری کنیم  در واقع پیشرویی آینده کشور را تضمین کرده‌ایم

تمام احادیث و روایات در خصوص نوجوانان حکایت از اهمیت و جایگاه این سن دارد. دوم؛ نوجوانان آینده سازان کشور خواهند بود، پیشرفت کشور بستگی به پرورش این قشر دارد، اگر به درستی روی آموزش و تربیت این گروه سنی سرمایه‌گذاری کنیم  در واقع پیشرویی آینده کشور را تضمین کرده‌ایم.

یک صفحه چند اینچی با قابلیت‌های فراوان

امروزه بسیاری از کارهای مهم و ضروری از طریق اینترنت انجام می‌شود، یک صفحه چند اینچی که می‌توانید خریدهای اینترنتی، انتقال وجه، رد و بدل کردن اطلاعات و تصاویر خصوصی، آموزش و غیره در عرض یک چشم به هم زدن انجام دهد ،گرچه فضای مجازی مزایا، فرصت‌ها و آسودگی‌های متعددی را به ارمغان می‌آورد، اما به صورت افزایشی خطرناک است به طوری که روزانه بسیاری از تهدیدهای جدید ظهور و بروز می‌یابند.

امنیت در اینترنت و اقسام وبلاگ‌ها، میل‌باکس‌ها و شبکه های اجتماعی  به ۳ صورت انجام می‌شود باید از امکانات فنی یا آنچه از آن به عنوان امنیت فنی یاد می‌شود به کار برده شود، البته مسئله امنیت فنی شبکه چندان در اختیار کاربران نیست، باید شبکه آنها چنان امن باشد که به‌عنوان مثال بتوانند از ایمیلی و یا شبکه اجتماعی استفاده کنند که از امنیت بالایی برخوردار باشد. امنیت وبلاگ یا صفحه شبکه اجتماعی کاربران نیز باید به‌گونه‌ای طراحی شود که نتوان وی را هک کرد و نفوذ پذیری در ‌ایمیل یا شبکه اجتماعی یا وبلاگی که کاربر در حال استفاده از آن است سخت باشد. در کنار همه اینها امنیت در سایه سواد رسانه‌ای برای تمام کاربران فراهم شود، و کاربران با آگاهی وارد فضای مجازی شوند .

شرط سنی ورود به فضای مجازی

علی اصغر عنابستانی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مورد امنیت فضای مجازی به خبر‌نگار خانه ملت می‌گوید: در کشورهای اروپایی، برای استفاده از فضای مجازی شرایط خاصی تعیین شده که یکی از این شرایط تعیین شرط سنی است.

وی ادامه داد: اتحادیه اروپا برای کاربران فضای مجازی شرایط سنی گذاشته است؛ به فرض مثال در سال ۲۰۱۰ این رقم سنی ۱۷ سال در سال ۲۰۱۵ به ۱۵ سال کاهش داد و کاربران با توجه به رقم سنی خود در فضای مجازی عضو می‌شوند.

نماینده مردم سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب، داورزن و ششتمد در مجلس شورای اسلامی می‌افزاید: در بحث امنیت فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان باید برنامه‌های متناسبی طراحی شود تا امنیت فضای مجازی را برای نوجوانان حفظ کند و تضمین کننده امنیت رفتاری آنها باشد.

تضمین امنیت فضای مجازی با ممیزی 

وی ادامه داد: امروزه شیوع کرونا در حد اپیدمی در ملی مردم را در هر سنی به سمت فضای مجازی کشانده است، از درس خواند دانش آموزان تا درس دادن معلمان، شرایط به گونه‌ای شده است که خواه و ناخواه باید اطلاعات و سواد کافی در جهت استفاده از این فضا را داشته باشیم، در کنار آن امنیت لازم کاربران را هم باید مد نظر قرار دهیم علی‌الخصوص در مورد نوجوانان ممیزی لازم برای استفاده ازفضای مجازی برای آنها ایجاد کنیم.

در شرایط کنونی والدین با نظارت مستقیم و غیرمستقیم بر روی وسیله ارتباطی فرزندان تا حدودی می‌توانند امنیت فضای مجازی را فراهم کنند

عنابستانی راهکار امنیت فضای مجازی را نظارت والدین دانسته و تاکید می‌کند: در شرایط کنونی والدین با نظارت مستقیم و غیرمستقیم بر روی وسیله ارتباطی فرزندان تا حدودی می‌توانند امنیت فضای مجازی را فراهم کنند اما مسئولان امر به عنوان متولیان اصلی جامعه باید شرایط و ساختاری را مهیا کنند تا دانش آموزان در چنین محیطی با امنیت کامل روبرو باشند.

محاسن و معایب شبکه‌های اجتماعی

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ادامه داد: شبکه‌های اجتماعی در کنار محاسنی که دارند دارای معایبی هم هستند، صفحات چند اینچی در قالب موبایل و تبلت در حال حاضر مسیر ارتباطی با جهانی گسترده‌ای هستند. باید دانش آموزان با آگاهی از آنها استفاده کنند در این بین ساختار قانونی از طرف دستگاههای خدمات رسان باید با محدودیت به دانش آموزان خدمات مجازی ارائه دهند.

وی در ادامه خاطرنشان می‌کند: چند درصد والدین دانش آموزان سواد استفاده از فضای مجازی را دارند که بتواند بر روی گوشی یا تبلت دانش آموزان کنترل داشته باشند؟! بسیاری از والدین در روستاها در حاشیه شهرها هستند که اطلاع لازم نسبت به وجود چنین فضای در دنیای مدرن ندارند. یا چه میزان از والدین در جامعه در کنار توانمندی و زمان کافی در جهت کنترل فرزندان دارند؟! بر همین اساس مسئولانی که در این حوزه خدمات رسانی می‌کنند باید ساختارهای کنترل لازم در جهت امنیت فضای مجازی ارائه دهند امیدواریم در طرحی که به مجلس ارائه می‌شود در جهت امنیت فضای مجازی تمام نکات و ساختارها امینی رعایت شود.

در ادامه مهدی اسماعیلی عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس در خصوص امنیت فضای مجازی در جهت آموزش دانش آموزان به خانه ملت می‌گوید: شیوع کرونا زندگی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی فرهنگی و آموزشی مردم را در مقاطع سنی مختلف تحت تاثیر قرار داده است و منجر به تغییر زندگی بشر امروزی شد تا جایی که این تغییرات با شرایط ایجاد شده روی آموزش، تعلیم و تربیت هم تاثیر گذاشته است و امروزه شاهد آموزش‌ها مجازی و غیرحضوری در تمام مقاطع تحصیلی هستیم.

تاکید مقام معظم رهبری درجهت کنترل فضای آموزشی

نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: گستردگی فضای مجازی با تنوع برنامه‌ها جذابیت خاص خود را دارد؛ اما برخی از آنها در جهت پیشرویی اهداف دشمنان است، بر همین اساس مقام معظم رهبری تاکید ویژه‌ای کرده‌اند بر کنترل فضای مجازی برای استفاده دانش آموزان در راستای آموزش مفاهیم درسی؛ که این مطلب از اهم موضوعات امروزی آموزش و پرورش کشور است.

وی ادامه داد: اگر آموزش و پرورش بتواند یک سیم کارت محدود و برنامه‌ریزی شده‌ای با همکاری وزارت ارتباطات در اختیار دانش آموزان قرار دهد که فقط محدود به مسائل آموزشی باشد؛ می‌توانیم امنیت فضای مجازی برای دانش آموزان تضمین کنیم، اگر نتوانیم این سیم کارتها در اختیار دانش آموزان قرار دهیم وظایف والدین سنگین‌تر خواهد شد.

سه عامل مهم در چرخه تعلیم و تربیت 

نماینده مردم در مجلس یازدهم خاطر نشان کرد: چرخه تعلیم و تربیت از سه عامل را پیروی می‌کند؛ خانه، مدرسه و جامعه امروزه عامل چهارمی هم به آن اضافه شده به نام فضای مجازی که کنترل آن بسی سخت‌تر از عوامل دیگر است، چه در شرایط عادی و چه در شرایط کرونایی باید مراقبت‌های لازم از نوجوانان صورت بگیرد، علی‌الخصوص در شرایطی که فضای مجازی جزئی از زندگی نوجوانان برای ادامه مسیر پرورش آنها است.

اسماعیلی فیلتر کردن را راهکار درستی برای امنیت فضای مجازی ندانسته و تاکید می‌کند: در گذشته نه چندان دور سامانه‌ای به نام «رشد» وجود داشت اگر توانایی تقویت و به روز رسانی آن فراهم بود به زیر ساخت‌های آن توجه لازم می‌شد با مشکلاتی نظیر ناامنی فضای مجازی برای دانش آموزان مواجه نبودیم، در حال حاضر برای پوشش آموزش سراسری گاهی مجبور به استفاده از شبکه اجتماعی خارجی هستیم بر همین اساس فیلتر کردن مشکلات اساسی برای کل جامعه به همراه خواهد داشت. 

فیلتر تضمینی برای امنیت فضای مجازی نیست

عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس می‌گوید: امنیت فضای مجازی برای دانش آموزان امروزه با فیلتر کردن فراهم نمی‌شود بلکه باید روی سیم کارتهای دانش آموزشی برنامه‌ریزی کنیم و هدفمندانه آن را در اختیار همه دانش آموزان قرار دهیم به شرطی که دانش آموزان از سیم کارتهای دیگری استفاده نکنند، دنیای مجازی فضای گسترده‌ای است با جذابیت فراوان گاهی خطراتی را هم به همراه دارد که نیازمند نظارت والدین بر این فضاها است.

تعلیم و تربیت همراه آموزش و پرورش حضوری می‌تواند مسیر تازه‌ای را برای دانش آموزان فراهم کند

اسماعیلی ادامه می‌دهد: کلاس‌های درس و حضور دانش آموزان درمدارس واقعا فضای بی‌نظیری است، تعلیم و تربیت همراه آموزش و پرورش حضوری می‌تواند مسیر تازه‌ای را برای دانش آموزان فراهم کند، یادگیری و الگوبرداری از رفتار معلمان و دوستان بسیار متفاوت‌تر از آموزش در فضای مجازی است. دنیای مجازی دنیای بی‌روحی است که نمی‌تواند احساسات و عواطف را انتقال دهد، در چنین فضای مجبور هستیم سواد علمی دانش آموزان در استفاده از شبکه‌های اجتماعی متفاوت تقویت کنیم و به آنها بیاموزیم که چگونه از دنیای مجازی در جهت پیشرفت و تقویت علمی استفاده کنند.

فیلتر کردن عاملی بر جذابیت

در پایان باید بگوییم،قانونگذاری فضای مجازی در سایه فیلتر کردن به بهانه ناامنی نمی‌تواند راهکار ایمن سازی فضای مجازی باشد بر همین اساس تقویت شبکه‌های اجتماعی در کنار سواد رسانه‌ای و آگاهی دادن به جامعه می‌تواند جایگزین مناسبی بر ممنوعیت باشد، متاسفانه فیلتر کردن تجربه چندین ساله ماست نه تنها راه حل مناسبی در دنیای گسترده اطلاعاتی نیست بلکه باعث جذابیت شبکه اجتماعی فیلتر شده در نگاه کاربران بوده است، به نظر می رسد خصوصیت بشر از بدو ورود به عالم هستی است که به سمت ممنوعیت‌ها پیش رفته  تا آنها را تجربه کند بر همین اساس ممنوع شدن راه درست و منطقی نخواهد بود./

پایان پیام

گزارشگر: محبوبه اشرفی پیمان