حسین سبحانینیا:
مهاجرپذیری نیشابور باید مدیریت شود
**باید مشوقهایی برای بخش خصوصی در نظر گرفته شود تا در زمینه توسعه زیرساختهای گردشگری پیشگام شود. برای نمونه مسئولان محلی میتوانند با درنظر گرفتن مشوقهایی کمک کنند تا قیمت تمام شده زمین برای سرمایهگذاران بخش خصوصی که میخواهند در زمینه زیرساختهای گردشگری و امکانات تفریحی اقدام کنند به حداقل ممکن برسد. با چنین اقداماتی میتوان سرمایهگذاران بسیاری را جذب و به آنان انگیزه داد.
ین بخشی از گفتههای "حسین سبحانینیا" نماینده مردم نیشابور و فیروزه در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با روزنامه خراسان رضوی است.
وی درباره وضعیت شهر فیروزه میگوید: یکی از کارهایی که باید مورد توجه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گیرد ماهیت و فرصتهای شهرستان فیروزه است. برای نمونه موضوع فیروزه نیشابور میتواند به توسعه و رونق این شهر کمک شایانی کند. در این زمینه همایش بینالمللی فیروزه نقش آفرینی فوق العادهای خواهد داشت. معرفی سنگهای قیمتی فیروزه میتواند مبنایی مؤثر و مهم برای معرفی شهرستان فیروزه در کشور و دنیا باشد. همچنین با راهاندازی کارگاههای تراش فیروزه و برپایی نمایشگاه دائمی میتوان فرصتهای خوبی در این شهرستان رقم زد.
اگر بخواهید حوزه انتخابیه خود را وصف کنید آن را با چه ویژگیها و پتانسیلهایی معرفی میکنید؟
شهرستانهای نیشابور و فیروزه با توجه به زمینهها و استعدادهایی که در درون آنها وجود داشته از گذشته تا امروز از جمله شهرهای تأثیرگذار و با ظرفیت بالا در مجموعه استان خراسان رضوی بودهاند. با نگاهی به قدمت تاریخی و فرهنگی این شهرستانها کاملاً به این نکته پی خواهیم برد. امروز ما جهت دستیابی به آنچه در گذشته در این منطقه بوده قدمهایی برداشتهایم و تلاش همهجانبه و مضاعفی برای رسیدن به نقطه مطلوب به کار بستهایم. شهرستانهای نیشابور و فیروزه از نظر علمی، فرهنگی و گردشگری از گذشته معروف بودهاند و در زمینه صنعت، کشاورزی و دامداری و در عین حال بازرگانی و تجارت نیز در دورههای اخیر قدمهای بزرگی برای آنها برداشته شده است.
در حال حاضر دانشگاههای متعددی در این دو شهرستان فعال هستند. دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور، مجمتع آموزش عالی، دانشکده پزشکی و در آینده نزدیک نیز شاهد آغاز به کار واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی خواهیم بود که قرار است در دو مقطع دکترا و کارشناسی ارشد دانشجو بپذیرد. همچنین منتظر آن هستیم تا با نظر مساعد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، مجتمع آموزش عالی شهرستان نیشابور به دانشگاه تبدیل شود. همزمان با فعالیت این مراکز حوزههای علمیه نیشابور نیز علاوه بر سبقه تاریخی از فعالیت خوبی برخوردارند.
مدرسه علمیه گلشن و مدرسه علمیه فضل و همچنین مدرسه علمیه شهر درّود و حوزه علمیه خواهران مکتب الزهرا و مکتب نرجس از ظرفیتهایهای فرهنگی نیشابور به شمار میآیند. با تکیه بر این پتانسیلها باید تأکید کنم که تقویت پایگاههای دینی و حوزههای علمیه در راستای تربیت روحانیون متعهد و انقلابی، دارالقرآنها، پایگاههای فرهنگی، کانونهای فرهنگی مساجد باید در دستور کار قرار بگیرد و بعضاً احداث شوند.
در حوزه ورزش نیز با توجه به وجود پتانسیلهایی چون ورزش سنتی «کشتی چوخه» ضمن احداث سالنهای ورزشی مناسب باید ورزش قهرمانی در برنامه مدیران و مسئولان قرار بگیرد.
الان از نظر سطح دسترسی مردم نیشابور و فیروزه به امکانات ورزشی و تربیت بدنی این دو شهرستان در چه شرایطی قرار دارند؟
کارهای خوبی در سالهای اخیر برای در دسترس قرار گرفتن امکانات ورزشی برای مردم صورت گرفته است ولی با توجه به استقبال فراوان مردم به ویژه جوانان جوابگوی استقبال همهجانبه مردم نیست. برای نمونه باید تکمیل مجموعه ورزشی انقلاب با اولویت از سوی سازمان تربیت بدنی در نیشابور در دستور کار قرار بگیرد. در شهرستان فیروزه نیز باید موضوع تربیت بدنی و زیرساختهای مورد نیاز آن به طور جدی در برنامه مدیران و مسئولان اجرایی قرار بگیرد.
نکته مهم این است که ما نباید از ورزش روستایی غافل شویم و لازم است درصدد فراهم آوردن امکانات ورزشی برای روستاییان باشیم. این موضوع به خوبی میتواند مانع از بروز آسیبهای اجتماعی شود. مجموعه فرهنگی ورزشی کارگران نیشابور هم در آینده نزدیک با تزریق بیش از 300 میلیون تومان اعتبار آماده و در اختیار این قشر پرتلاش و زحمتکش قرار خواهد گرفت.
وضعیت شهرستان فیروزه در این زمینهها چگونه است؟
یکی از کارهایی که باید مورد توجه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گیرد ماهیت و فرصتهای شهرستان فیروزه است. برای نمونه موضوع فیروزه نیشابور میتواند به توسعه و رونق این شهر کمک شایانی کند.
در این زمینه همایش بینالمللی فیروزه نقش آفرینی فوق العادهای خواهد داشت. معرفی سنگهای قیمتی فیروزه میتواند مبنایی مؤثر و مهم برای معرفی شهرستان فیروزه در کشور و دنیا باشد. همچنین با راهاندازی کارگاههای تراش فیروزه و برپایی نمایشگاه دائمی میتوان فرصتهای خوبی در این شهرستان رقم زد. این سنگهای قیمتی و فیروزه، مزیت فوقالعادهای در ایجاد اشتغال دارد.
فکر میکنید با تمرکز بر این خصیصه چقدر میتوان به ایجاد اشتغال در این شهرستان کمک کرد؟
البته تا حدی چنین اتفاقی افتاده است اما هنوز باید در این زمینه کار کنیم و مسئولان اجرایی، مدیران بخش خصوصی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی با همفکری و همکاری در این زمینه فرصتهای شغلی مرتبط را ایجاد کنند. بر این اساس و با توجه به معروفیت فیروزه این خطه در دنیا به عنوان سنگی زینتی و قیمتی میتوان زمینه اشتغالزایی و توسعه این صنعت را فراهم کرد. شهرستان جدیدالتأسیس فیروزه نیاز به کار و تلاش جمعی دارد.
مسائل اقتصادی، صنعتی و فرهنگی و اشتغالآفرینی از اولویتهای این شهرستان است. تشویق سرمایه گذاران به سرمایهگذاری به خصوص در ناحیه صنعتی کمالالملک میتواند فرصتهای شغلی بیشتری را در این شهرستان برای قشر جوان و جویای کار فراهم کند.
یکی از پتانسیلهای مهم این دو شهرستان همانطور که فرمودید بحث جاذبههای فرهنگی آن است. در حال حاضر با تکیه بر این جاذبهها میتوان گردشگری را مبنای توسعه سریع و البته پایدار منطقه قرار داد. همانطور که میدانید گردشگری را مبنایی در توسعه پایدار میدانند. خود شما هم در هیأت رئیسه فراکسیون گردشگری مجلس شورای اسلامی عضو هستید. در این زمینه چه کاری برای شهرستانهای فیروزه و نیشابور میتوان انجام داد یا انجام شده است؟
همانطور که میدانید نیشابور با داشتن شخصیتهای بزرگ شناخته شده و معروفی چون خیام، عطار، کمالالملک و فضلبنشازان، یا اماکن مذهبی چون امامزاده «محمد محروق»، «بیبیشطیطه» و «بیبیپسنده» ظرفیت بالایی در جذب گردشگر دارد. علاوه بر این مراکز سیاحتی و گردشگری مثل «باغرود» و دامنههای زیبای بینالود، رودخانههای دائر و فضای سرسبز نظیر «بوژان»، «میرآباد»، «خرو»، «قدمگاه»، «درّود»، «گرمینه»، «چناران» و. . . بر این ظرفیت بالا افزوده است. با این حال جذب گردشگر در این منطقه نیازمند برنامهریزی مناسب است.
در زمینه زیرساختهای گردشگری، وضع این دو شهرستان چگونه است. مثلاً نیشابور هتل مناسب برای پذیرش و میزبانی از مهمانان را دارد؟
نیشابور هتل دارد اما هتلی استاندارد با شرایط مناسب گردشگری در عصر حاضر به میزان نیاز نیست و باید حداقل هتلهایی 3 تا 5 ستاره به تناسب مسافران و تقاضاهایشان توسط مسئولین ذیربط و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دستور کار قرار گیرد و اجرایی شدن آن پیگیری شود. البته تلاشهایی برای بسترسازی در این زمینه در جریان است.
با این حال باید برنامهریزی شود تا زیرساختهای گردشگری مثل هتل، اقامتگاه، و امکانات حمل و نقل و نظایر آن در شهرستان برای جذب مسافر و توریست ساخته شود. باید این توضیح را نیز اضافه کنم که در ارتباط با زیرساختها اعتبار بیشتری برای گردشگری، استانداردسازی و روزآمدکردن امکانات مراکز تاریخی و فرهنگی، در نظر گرفته شده است که از ناحیه متولیان امر باید پیگیری شود زیرا شهرستانهای نیشابور و فیروزه به عنوان شهرستانهای نمونه بینالمللی گردشگری نیز در نظر گرفته شدهاند.
قابل ذکر است که بیش از دو سال است یکی، دو نقطه برای ساخت هتل استاندارد در نظر گرفته شده و بحث تسهیلات و مجوزهای آن مطرح بوده که علت عدم توافق و اجرایی نشدن کار باید روشن شود.
نکتهای که در زمینه توسعه گردشگری هست سرعت آن است اما در پروژههای دولتی این سرعت وجود ندارد. در عوض در سیستم بخش خصوصی این سرعت میتواند به کمک ما بیاید و هم با سرعت اشتغالزایی کنیم و هم با سرعت زیرساختهای لازم را فراهم کنیم. در این زمینه چگونه میتوان بخش خصوصی را به تکاپو واداشت؟ به ویژه اینکه در حوزه فعالیت گردشگری همه کارها را بخش خصوصی بر عهده دارد.
این امکان هست. باید مشوقهایی در نظر گرفته شود. برای نمونه مسئولین محلی میتوانند با در نظر گرفتن مشوقهایی کمک کنند تا قیمت تمامشده زمین برای سرمایهگذاران بخش خصوصی که میخواهند در زمینه زیرساختهای گردشگری و امکانات تفریحی اقدام کنند به حداقل ممکن برسد و تسهیلات بانکی بدون پیچ و خمهای فراوان به افراد سرمایهگذار واگذار و اعطا شود. با چنین اقداماتی میتوان سرمایهگذاران بسیاری را جذب و به آنان انگیزه داد.
وضعیت صنعت و زیرساختهای آن در حوزه انتخابیه شما چگونه است؟ به هر حال صنعت هم از نظر توسعه اقتصادی و هم از نظر اشتغال و تأثیر آن بر جامعه محور مهمی به شمار میآید.
بله همینطور است و در نیشابور صنعتی بودن از مزیتهایی است که این شهر را به قطبی مهم تبدیل کرده است. باید در مورد صنعت در نیشابور توضیحی بدهم. در همه جا معمولاً وقتی صنعت وارد منطقهای میشود به سبب برخی بیتوجهیها خسارتهایی به بخش کشاورزی، محیط زیست و دامپروری میزند اما در نیشابور به نظر من صنعت و سایر حوزهها توانستهاند به هم کمک کنند.
در این شهرستان مزایای مشترک صنعت، کشاورزی و دامپروری سبب شده تا بعد از انقلاب اسلامی نیشابور به عنوان دومین قطب صنعتی خراسان رضوی با بیش از 300 واحد فعال صنعتی شناخته شود. در نیشابور صنایع مختلفی فعالند اما فولاد جایگاه ویژهای پیدا کرده است.
در مجتمع فولاد خراسان و نیشابور550 تا 600 هزارتن میلگرد تولید میشود. همچنین افتتاح فاز اول احیا در این مجتمع امکان تولید 800 هزارتن فولاد اسفنجی را به وجود آورده، همچنین با افتتاح فاز دوم احیا 700 تا 800 هزارتن تولید فولاداسفنجی به این ظرفیت افزوده میشود. در همین حال کلنگ یک واحد فولادسازی با ظرفیت 1 میلیون و 200 هزار تن توسط آقای رئیسجمهور همزمان با افتتاح فاز اول احیا نیشابور به زمین زده شد. در آینده نزدیک نیشابور به عنوان قطب فولاد شرق کشور شناخته خواهد شد و این امر زمینه فرصتهای شغلی فراوانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم فراهم کرده و خواهد کرد.
علاوه بر تولید فولاد نیروگاه سیکل ترکیبی، واحدهای تولید قطعات خودرو شرکت ایرانخودرو، کارخانجات تولید روغن، کارخانجات شیر و لبنیات و همچنین کارخانجات رب گوجه از دیگر فرصتهای صنعتی حوزه انتخابیه من است. شهرک صنعتی خیام نیز نمونه دیگری از مزایای صنعتی نیشابور است و اگر شهرک صنعتی عطار هم در آینده به این مجموعهها افزوده شود فرصتی ویژه در این خطه فراهم آمده است.
یا این تفاسیر فکر نمیکنید تمرکز این مجموعههای قوی از صنعت سبب ایجاد فضایی برای مهاجرت صحیح و کاذب به نیشابور شود و خدای ناکرده اتفاقی که در مشهد و حاشیهنشینهایش رخ داد در نیشابور هم رخ دهد؟
بله درست است. باید تأکید کنم که نیشابور شهری مهاجرپذیر است. بالطبع مهاجرپذیری سبب یکسری اختلالات اجتماعی میشود. برای نمونه تداخل خرده فرهنگها را میتوان از سادهترین آثار مهاجرت برشمرد. اما خوشبختانه نیشابور با فرهنگ غنی خود و با تأثیر از فرهنگ دینی و انقلابی توانسته این خردهفرهنگها را در خود هضم کند. به همین دلیل به نسبت بسیاری از شهرهای بزرگ عوارض مهاجرت در نیشابور کمتر دیده میشود.
اما به هر حال باید به این مقوله به درستی نگریسته شود و مسئولان امر برنامهریزی لازم برای آینده شهر و توان آن در کنار پتانسیلهایش را داشته باشند. توجه داشته باشیم که اگر امروز به موضوع حاشیهنشینی توجه نکنیم و نیازهای حاشیهنشینان را برطرف نکنیم در آینده با مشکل مواجه خواهیم شد.
بنابراین در نیشابور چه در غرب این شهرستان و چه در جنوب آن باید ارائه خدمات عمومی بهبود یابد. شورای شهر و شهرداری باید در این زمینه برنامهریزی مناسب و به روزی داشته باشند زیرا امروز شاید این هزینهها قابل تحمل باشد اما در آینده غیرقابل تحمل خواهد شد و یک موضوع تبدیل به یک معضل میشود. خدمات بهداشتی و خدمات رفاهی - ورزشی از دیگر مسائلی است که باید در حاشیننشینهای شهر به آن توجه شود.
اگر بخواهید توصیهای با توجه به آنچه گفته شد به مسئولان اجرایی بکنید به چه مسائلی اشاره خواهید کرد؟
می توان فهرستوار به مسائلی اشاره کرد که باید مورد توجه مسئولان اجرایی شهرستان قرار گیرد. در نیشابور با توجه به جمعیت بالایی که در استان دارد باید توجه به ساخت و سازها در دستور کار قرار گیرد. همچنین به تناسب همین جمعیت باید ساخت امکانات فرهنگی مطابق با استانداردهای بومی، اسلامی و ایرانی در برنامه مدیران قرار گیرد.
از موارد بسیار حائز اهمیت شهرهای حوزه انتخابیه من به ویژه نیشابور موضوع فاضلاب است. تاکنون عمده این کار مورد توجه مسئولان بوده است اما لازم است که برای سلامت محیطهای شهری از اولویتهای شهری باشد. ساخت کتابخانه نیز از نیازهای جدی شهرستان است. سازماندهی حمل و نقل درونشهری و برونشهری نیشابور نیز باید مورد توجه ویژه مسئولان قرار بگیرد.
وضع خدمات عمومی در دو شهرستان حوزه انتخابیه شما در چه شرایطی قرار دارد؟
باید به این نکته اشاره کنم که کارهای بسیار خوبی در این سالها انجام شده است به ویژه آنکه برنامههایی که از قبل از انقلاب اسلامی در نیشابور و فیروزه انجام شده بسیار انگشتشمار است. در بحث آب روستایی برنامههای خوبی به اجرا درآمده است.
آب آشامیدنی روستاهای این دو شهرستان سالم و بهداشتی شده که از این نظر قابل اهمیت است. آسفالت راههای روستایی از دیگر خدماتی است که در این سالها پیگیری و به اجرا درآمده است. برخورداری از نعمت برق نیز در این سالها به نقطه مطلوبی رسیده است.
با این حال حدود 20 تا 30 روستا در تابستان از نظر آب با مشکلاتی مواجهند که در این زمینه نیز پیگیریهایی در حال انجام است و از اولویتهای ما و مسئولان اجرایی میباشد. فضاهای آموزشی و بهداشتی نوسازی و تجهیز و در اختیار مردم قرار گرفته است، ارتباطات و مخابرات در اکثر روستاها برقرار است و در سالهای اخیر گازرسانی به روستاها و اجرای طرحهای هادی و سنددار شدن خانههای روستائیان به صورت جدی دنبال و اجرا میشود.