خبرگزاری خانه ملت

حسین حاتمی، نماینده مردم خداآفرین، کلیبر و هوراند و عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت راه‌حل مدیریت حاشیه‌نشینی را کنترل جمعیت در مبداء عنوان کرد و گفت: یک اشتباه اساسی در بحث حاشیه‌نشینی که به یک رفتار مدیریتی تبدیل شده است، بحث کنترل حاشیه‌نشینی یا بهسازی بافت‌های حومه و حاشیه‌نشین شهر است.

عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی با تاکید بر اینکه اجرای طرح‌های مختلف در جهت بهسازی و کنترل حاشیه‌نشینی به نوعی یک سری رفتارهای مدیریتی مسکن‌گونه‌ است که پر تکرار هم هست، اضافه کرد: این اقدامات به دفعات در قالب اقداماتی که شهرداری‌ها انجام می‌دهند یا بحث طرح کرامت بسیج سازندگی انجام می‌شود؛ شاید اقدامات ارزشمندی برای مدیریت یا بهسازی حاشیه‌نشینی یا یک نوع اقدامات فوریتی برای مناسب‌سازی معابر و کنترل رفتارهای آسیب‌زای اجتماعی در دستور کار باشد؛ اما راه‌حل نهایی نخواهد بود.

حاتمی با اشاره به اینکه ما هنوز در روستاها و مناطق عشایری نتوانستیم زیرساخت‌های لازم برای نسل جدید و جمعیت انباشته‌ای که به مرحله ازدواج و تشکیل خانواده می‌رسند را تامین و طرح هادی و توسعه و الحاق محدوده روستاها را عملیاتی کنیم؛ اضافه کرد: بخش عمده‌ای از جمعیتی که از روستاها به شهرها می‌آیند به دلیل پر شدن ظرفیت و بافت روستاها و موکول شدن تجدید نظر در طرح توسعه روستاها و الحاق به محدوده روستا به هر 10 سال یک بار است.  

وی افزود: بنیاد مسکن هم معمولاً مطالعه موردی الحاق به محدوده روستاها را به سختی در دستور کار قرار می‌دهد و ادعا می‌کنند اعتبار لازم از این باب را نداریم؛ بنابراین تثبیت جمعیت در مبداء به مشکل برخورده است.

 عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس ضمن اعلام اینکه به مهاجرت معکوس -به عنوان یکی از راهکارهای کنترل جمعیت شهرهای بزرگ- خیلی باور ندارم، اضافه کرد: در واقع آثاری از مهاجرت معکوس را در روستاها نمی‌بینم. برای مثال بیش از 80 درصد جمعیت حوزه انتخابیه بنده یعنی شهرهای خداآفرین، کلبیر و هوراند آذربایجان شرقی، جمعیت روستایی و عشایری است و بیشترین مشکلی که مردم به جهت آن به ما مراجعه می‌کنند، این است که برای مثال فرزند یک خانواده مستقل شده و می‌خواهد یک خانه بنا کند اما بافت قدیمی روستا پاسخگوی احداث آن نخواهد بود. زیرا محیط روستایی مبتنی بر زندگی با شیوه‌های تولید روستایی و عشایری برای نگه‌داری دام و احشام یا ماشین‌الات کشاورزی و این قبیل موارد فضای بیشتری می‌طلبد و معمولاً کمتر از 800 متر برای زندگی متناسب با بافت روستایی و عشایری متناسب نخواهد بود.

حاتمی ادامه داد: در حال حاضر محدوده داخلی و قابل اسکان روستاها پر شده است و محدوده بیرونی آن هم معمولاض یا مزرع است یا مرتع که هر کدام یک صاحب دارد. درواقع الزاماتی که ما در نظر گرفتیم، محدودیت‌زا بوده است؛ برای مثال گفته شده هر کسی می‌خواهد در روستا خانه بسازد باید از دهیاری پروانه ساخت اخذ کند، در حالی که داخل محدوده روستا زمین نداریم و خارج از محدوده هم هر 10 سال یک بار طرح توسعه هادی روستایی و الحاق به محدوده روستاها را شاهد هستیم.

عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس ضمن بیان اینکه حاشیه‌نشینی را یک پدیده معلول‌وار می‌دانم، تاکید کرد: حاشیه‌نشینی معلول علت‌هایی است که نمی‌توانیم جمعیت را در مبداء در جوامع روستایی و عشایر یا شهرهای کوچک تثبیت کنیم، بنابراین سرریز این جمعیت به حاشیه شهرها وارد می‌شود.

این نماینده مجلس در ادامه ضمن اشاره به معضل حاشیه‌نشینی در پایتخت، عنوان کرد: تهران توانایی اسکان دادن جمعیت خود را دارد، اما سرریز جمعیت از اطراف و اکناف و روستاها و شهرها و دوردست‌ها به تهران برای کار مشکل جمعیتی ایجاد کرده است. یعنی یک جمعیت جویای کاری در شهرها و روستاهای کشور وجود دارد که به دلیل اینکه ما آمایش سرزمینی را در حوزه سرمایه‌گذاری و عدالت در آن رعایت نکردیم، روانه تهران و دیگر شهرهای بزرگ شدند.

حاتمی با تاکید بر اینکه قوانین ما باید بسته‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاری در محدوده روستاها و شهرهای کوچک را داشته باشد، اضافه کرد: جمعیت سرریز تهران، جمعیت جویای کار است و اگر هر یک از آنان بتواند در شهرستان خودش یک کار مناسب پیدا کند، به تهران نخواهد آمد و این حاشیه‌نشینی‌ها شکل نخواهد گرفت./

پایان پیام